çeviribilim - science of translation

absolute universals = evrensel tümeller

act as interpreter = tercümanlık etmek, tercümanlık yapmak

act as translator = çevirmenlik yapmak, mütercimlik yapmak

actualization of translation = çevirinin güncelleştirilmesi

addressee = hedef kitle

analogous form = benzetmeci biçim

appropriate word = uygun sözcük

audio-medial text = görsel-işitsel metin

audio-visual text = görsel-işitsel metin

back-translation = geri çeviri

barrowing = ödünçleme

bilateral interpreting = ikili görüşme çevirisi

bilingualism = ikidillilik

bottom-up processing = aşağıdan yukarı işlemleme

calque = ödünç sözcük

canonized literature = saygın edebiyat, saygın yazın

causal research = nedensel araştırma

cognitive = bilişsel

cognitive learning = bilişsel öğrenme

coinage = sözyapım, uydurma sözcük, uydurma söz

commercial texts = tecimsel metinler, ticari metinler

communicative competence = iletişim edinci

communicative dynamism = iletişimsel devinginlik

communicative interaction = iletişimsel etkileşim

communicative translation = iletişimsel çeviri

comparative research = karşılaştırmalı araştırma

connotation = yananlam

connotative = yananlamsal

constitutive norms = oluşturucu normlar

constitutive shift = bünyesel kayma

context = bağlam

contrastive linguistics = karşıtsal dilbilbilim

controlled workspace = denetimli alan

corpus = bütünce

covert translation = örtük çeviri

cultural equivalency = ekinsel eşdeğerlik, kültürel eşdeğerlik

decoding = düzgü çözme, kod çözme

denotation = düzanlam

denotative = düzanlamsal

dia-culture = kesimsel kültür, diakültür, toplumun belli bir kesiminin kültürü

direct translation = doğrudan çeviri

discourse analysis = söylem çözümlemesi

discovery procedures = bulgulandırma işlemleri

distributive linguistics = dağılımsal dilbililim

documentary translation = belgesel çeviri, bilgilendirici çeviri

dynamic equivalence = devingen eşdeğerlik

encode = düzgülemek

equifunctional translation = eşişlevli çeviri

equivalence = eşdeğerlik

existing relationship = varolan ilişki

exoticizing translation = yabancılaştırıcı çeviri

expectancy norms = beklenti normları

explanatory theory of communication = açıklayıcı bildirişim kuramı

explicature = açık gönderim

expressive function = coşku işlevi

faithful translation = sadık çeviri

fidelity postulate = sadakat beliti

field of discourse = söylem alanı

foreignizing translation = yabancılaştırıcı çeviri

formal equivalence = biçimsel eşdeğerlik

free translation = özgür çeviri, serbest çeviri, özgür çeviri

functional sentence theory = işlevsel tümce kuramı

functional translation = işlevsel çeviri

general translation theory = genel çeviri kuramı

generic shift = türsel kayma

hermeneutics = yorumbilim

heterofunctional translation = ayrışık işlevli çeviri

high literature = yüksek edebiyat

homologous translation = türdeş işlevli çeviri

hybrid text = karma metin

idioculture = bireyekini, birey kültürü, idiyokültür, kişinin yaşamında edindiği deneyimlerle değerli saydığı kurallar ve uzlaşımlar

idiolect = bireydil

illocution = edimsöz

implicature = sezdirim

indirect translation = dolaylı çeviri

individual shift = bireysel kayma

informative text = bilgilendirici metin, kullanmalık metin

initial = öncül norm

instrumental translation = aracı çeviri

interlinear translation = satırarası çeviri

interlingual translation = dillerarası çeviri

interpretive resemblance = yorumlayıcı benzerlik

intersemiotic translation = göstergelerarası çeviri

intertextual = metinlerarası

intertextual coherence = metinlerarası bağdaşıklık

intertextual functional equivalency = metinlerarası işlevsel eşdeğerlik

intralingual translation = diliçi çeviri

intralingual world view = diliçi dünya görüşü

intratextual coherence = metiniçi bağdaşıklığı

linguistic equivalency = dilsel eşdeğerlik

literary text = yazınsal metin

loan word = ödünç sözcük

locution = düzsöz

low literature = aşağı edebiyat

loyalty postulate = bağımlılık beliti, bağlılık beliti

macrostrategy = genişgüdüm, büyük ölçekli güdüm

mental processes = anlıksal süreçler

mental representation = anlıksal canlandırma

mental-cognitive processes = anlıksal-bilişsel süreçler

meta-language = üstdil

metatext = üst metin

microstrategy = minilgüdüm, küçük ölçekli güdüm

mimetic form = öykünmeci biçim

mode of discourse = söylem kipi

native translator = asıl çevirmen

natural translator = doğal çevirmen

negative shift = olumsuz kayma

non-canonized literature = saygın görülmeyen edebiyat

obligatory shift = zorunlu kayma

operational norms = çeviri-süreci normları

operative text = işlemsel metin

operative translation = işlemsel çeviri

organic form = örgensel biçim

overt translation = açık çeviri

para-culture = topluma özgü kültür, para-kültür

paradigmatic equivalency = dizisel eşdeğerlik, sözdizimsel eşdeğerlik

partial translation theory = kısmi çeviri kuramı

performance = edim

perlocution = etkisöz

philologic translation = betikbilimsel çeviri, filolojik çeviri

polysystem theory = çoğuldizge kuramı

possible relationships = olası ilişkiler

pragmatic equivalence = edimsel eşdeğerlik

pragmatics = edimbilim

preliminary norms = süreç-öncesi çeviri normları

principle of relevance = bağıntı ilkesi

process-oriented = süreç odaklı

process-oriented approach = süreç odaklı yaklaşım

product-oriented = ürün odaklı

professional norms = profesyonel normlar

prospective = ileriye dönük

prospective method = ileriye dönük yöntem

pseudo translation = sahte çeviri

referential framework = gönderge çerçevesi

referential function = gönderge işlevi

regulatory principles = düzenleyici ilkeler

relationship postulate = ilişki beliti

required relationships = olması gereken ilişkiler

retrospective = geriye dönük

rheme = odak

scholarly and artistic texts = bilim-sanat metinleri

semantic translation = anlamsal çeviri, anlamına göre çeviri

shift = kayma, kaydırma

shift of expression = deyiş kayması

source language = kaynak dil

source-oriented translation = kaynak odaklı çeviri

source-text postulate = kaynak metin beliti

speech act = sözeylem

speech act theory = sözeylem kuramı

structural linguistics = yapısal dilbilim

stylistic equivalence = biçemsel eşdeğerlik

syntactic = sözdizimsel

target language = erek dil

target-oriented translation = erek odaklı çeviri

text type = metin türü

textual equivalency = metinsel eşdeğerlik

theme = izlek, tema

theory of action = eylem kuramı

theory of relevance = bağıntı kuramı

thinking-aloud protocols = sesli tutanak

top-down processing = yukarıdan aşağıya işlemleme

topical shift = konusal kayma

transfer competence = aktarım edinci

translation act = çeviri eylemi

translation event = çeviri olayı

translation for didactic purposes = eğitim amaçlı çeviri

translation-oriented text analysis = çeviri amaçlı metin çözümlemesi

translator competence = çeviri edinci

translator's self confidence = çevirmen özgüveni

uncontrolled workspace = denetimsiz alan

untranslatability = çevrilemezlik

utterance = sözce

vocative function = çağrı işlevi

word for word translation = sözcüğü sözcüğüne çeviri