lojistik terimleri - logistics terminology
acenta Bir şirketin merkez kuruluşu dışında bir bölgede, onun adına hizmet veren kuruluş veya birey (Genellikle tam yük bazında çalışırlar). (lojistik terimi)
acenta tarifesi Bir acentanın birçok taşıyıcısı adına düzenlediği tarife. (lojistik terimi)
adr Yanıcı, parlayıcı ve patlayıcı maddelerin karayolu ile taşınması kurallarını içeren, bu maddelerin taşınabilmesi için, araç ve sürücülerde gerekli belgelerin arandığı bir standart. (lojistik terimi)
adresleme Depo içerisinde stoklanan ürünleri belirli bir düzen içerisinde izlemek amacıyla, malzeme konacak lokasyonların gereksinime uygun bir düzen içerisinde kodlandırılması veya numaralandırılması işlemi. (lojistik terimi)
aft Gemi, uçak gibi araçların arka kısmı. (lojistik terimi)
ağır yük ücreti Bir geminin normal yükleme ekipmanlarının taşıyamayacağı kadar ağır olan yüklerin kaldırılması için alınan ücret. (lojistik terimi)
ağırlığında olduğu söyleniyor Taşıtıcının ağırlık beyanını kontrol etmeyen taşıyıcı tarafından konşimentoya konulan not. (lojistik terimi)
akreditif Alıcı ve satıcı arasında yapılan anlaşma gereği, aracı bir banka tarafından sözkonusu mal ve hizmetin gerçekleştirildiğine ilişkin belgelerin verilen süre içerisinde, belirtilen koşullara uygun olarak ibrazı ile ödemenin yapılacağına ilişkin banka taahhüdü/banka garantisi. (lojistik terimi)
aktarma Bir araç ile gelen yüklerin boşaltılarak, herhangi bir özel işleme tâbi tutulmadan kısa bir süre içinde sevkedilmek üzere başka bir araca yüklenmesi işlemi. (lojistik terimi)
aktarma merkezi Gelen yükün/kargoların indirildiği ve varış noktasına göre gidenlerin ise yüklendiği, gün içinde kargoların kısa zaman aralıkları ile saklandığı, araçlar arası yük/kargo transferi yapıldığı bölgesel işlem merkezleri. (lojistik terimi)
aktarma yeri Karayolu taşımacılığına konu olan malın nihai teslim/boşaltma yerine varmadan önce boşaltıldığı ve ilgili partiler (acenta) tarafından aktarıldığı yeri ifade eder. (lojistik terimi)
aktarmalı yük Çıkış noktasından varış yerine iki veya daha fazla ulaşım hattı üzerinde giden yük. (lojistik terimi)
alan yönetimi Açık alanda depolanabilir malzemelerin ve taşıyıcı kapların, sözkonusu alanda depolanması ve izlenmesi. (lojistik terimi)
aleç Konteynerin tam dolu olmadığında mevcut olan boş yer. Boş alan, içi sıvı dolu olan varil veya tanklarla doldurulamayacak alan. (lojistik terimi)
alıcı Malın sevk edildiği firma ya da kişidir. (lojistik terimi)
alıcı değiştirme Yükün, aynı veya farklı yöndeki alıcıya yönlendirilmesi durumu. (lojistik terimi)
alıcı sembolü Tanımlama için paketlerin üzerine konan genellikle üçgen, daire, kare vb. Şekillerde boşaltma limanını belirten harflerin bulunduğu semboller. (lojistik terimi)
alıkoyma Verilen müsait zaman dışına taşarak taşıyıcının ekipmanının gecikmesine sebep olan gönderici veya alıcıya verilen para cezasıdır. Demuraj yüke, alıkoyma ise ekipmana uygulanır. Aracın veya yükün çeşitli nedenlerle devlet tarafından alıkonulması. (lojistik terimi)
ambalaj Ürünleri dış etkilerden koruyan, tanıtım ve pazarlama işlemlerini kolaylaştıran, görsellik ve kullanım ergonomisi sağlayan, içindeki ürün hakkında bilgiler bulunduran; metal, plastik, cam vb. malzemelerden yapılmış kap. (İçinde ürün bulunan koruyucudur. Ürünü çarpma, ısınma, zedelenme gibi fiziksel etkilerden korur.) (lojistik terimi)
amir banka Satınalma yapılırken, alıcının akreditif istemek için gittiği banka. (lojistik terimi)
amortisman Amortisman, genel olarak, üretim faaliyetleri sonucunda mal ve hizmetler oluşturulurken geçmiş yıllardan devralınan sermaye mallarında meydana gelen aşınma ve eskimenin parasal değeridir. (lojistik terimi)
ana güzergah Çıkış ve varış noktaları arasındaki en uygun ve en çok kullanılan yol. (lojistik terimi)
ana navlun Ek masrafları haricindeki temel tarifede belirlenen taşımacılık ücreti. (lojistik terimi)
antlaşma Tedarik hizmetlerinde, koşulları önceden ve net olarak tanımlamak üzere ilgili taraflar arasında varılan mutabakat metni. (lojistik terimi)
antrepo Malların miktar, kalite ve özelliklerinin incelenip, kıymet tespitinin yapıldığı ve uygun şartlarda korunmalarının gerçekleştiği, Gümrüklü Sahalarda kurulan ve 4458 sayılı Gümrük Kanunun ile Gümrük Yönetmeliği'nin ilgili maddelerinde belirtilen özellikleri taşıyan yerleri ifade eder. Antrepo ithalat süreçlerinde kullanılan bir depo tipidir. (lojistik terimi)
aracı Bir iş karşılığında yüzdelik alan kimse, simsar. (lojistik terimi)
ardiye Gümrüklü sahalara gelen konteynır ve diğer yüklerin kapalı ve açık sahalarda saklanması, depolanması, etiketlenmesi, paketlenmesi ve benzeri katma değerli hizmetleri ve bu hizmetler için ödenen ücreti ifade eder. (lojistik terimi)
asansörlü veya kaldıraçlı gemi Arka bölümünde su altında kalabilir ağır iş yüklü hidrolik kaldıraç veya asansör kurulmuş açık deniz gemileri. "See Bee" mavnaları LASH mavnalarından daha büyüktür. (lojistik terimi)
askılı araç Aslında kapalı kasa, yani sadece aracın arkasından yükleme / boşaltma yapılabilmesine olanak sağlayan araçlardır. Aracın yan taraflarında yuvalar vardır ve bu yuvalara stangeler takılır ve tekstil mallarının askılı olarak yüklenebilmesine olanak sağlayan araçlardır. Bu haliyle kapalı kasa değil, askılı araç olarak adlandırılır. (lojistik terimi)
astarya Geminin yükleme veya boşaltma için sözkonusu limanda kalabileceği günlerin oluşturduğu aralık. (lojistik terimi)
ayak küp 1, 728 inç büyüklüğündeki hacim ölçüsü. (lojistik terimi)
balast Gemilerin dengelerini koruyabilmek amacıyla gemiye çektikleri su. (lojistik terimi)
balya Malzemelerin, ip veya demir tel kullanılıp sıkıştırılarak oluşturulan yük birimi (ünitesi). (lojistik terimi)
balya kapasitesi Gemi tümüyle balya yüklerle yüklendiğinde taşıyabileceği tam balya yükü cinsinden kapasitesi (Tam balya yükünden küçük hacimler hariç tutulur). (lojistik terimi)
banka garantisi Bankanın taşıyıcıya orjinal konşimentonun kaybolması ya da yanlış yere gitmesi halinde verdiği garanti. (lojistik terimi)
barkod Otomatik tanımlama teknolojisi kapsamında, bir optik okuyucu aygıt ile okunarak bilgisayar ortamına sayı, karakter ya da bunların karışımı olarak aktarılabilen, farklı kalınlıklardaki çizgi-boşluk kombinasyonları. (lojistik terimi)
bekleme süresi Yükün fiziksel olarak hareket etmediği süre. (lojistik terimi)
besleyici gemi Genelde kapasitesi 1. 000 TEU'dan az, yükü ana yükleme limanına götürmek amacıyla kullanılan küçük tonajlı gemi. (lojistik terimi)
besleyici servis Uzak mesafelere kadar gidecek olan kargonun yerel limanlardan merkezi aktarma limanına tahliyesi hizmeti. (lojistik terimi)
beyanname Bir kimsenin resmi bir kuruluşa herhangi bir durumu bildirmek yazı ile yapılan bildirim. (lojistik terimi)
bilinen kayıp Teslimat anında veya öncesinde tespit edilen kayıp. (lojistik terimi)
birim Stok sistemlerinde izlenen bir malzemenin miktarının tanımlanmasında kullanılan ölçü (Örneğin adet, kasa, koli, kutu vb.) (lojistik terimi)
birim yük Malzeme elleçleme ekipmanları tarafından, tek bir birim olarak taşınabilen herhangi bir malzeme öbeği (Örneğin palet, kasa, balya vb.) (lojistik terimi)
bitki sağlık sertifikası Başka bir ülkeye ihraç edilecek bir ürün için ve bu ülkenin talebi üzerine verilen ve tarım ürününün sağlık açısından zararlı olmadığını herhangi bir hastalık taşımadığını gösterir belge. (lojistik terimi)
borda Araca erişim sağlama. (lojistik terimi)
boşaltma Sevk amacıyla malzemelerin araçtan güvenli bir şekilde indirilmesi işlemidir. (lojistik terimi)
broker Alım ve satım işlemlerine belli bir komisyon karşılığı aracılık eden, işlemleri kendi adına ancak taraf olduğu kişi veya kurumlar hesabına yapan işlemcilere verilen isimdir. Alıcı ve satıcının biraraya gelmesini kolaylaştırarak alışverişi hızlandırır. (lojistik terimi)
brüt Kesintisi yapılmamış toplam. (lojistik terimi)
brüt ağıtrlık Bir maddenin ya da cismin kabı ile birlikte darası çıkarılmadan tartılan ağırlığına brüt ağırlık denir. (lojistik terimi)
brüt ton Geminin tüm kapalı hacimlerinin ölçüsü (Geminin boyutları ile ilişkilidir). (lojistik terimi)
çeki listesi Genellikle gönderici tarafından hazırlanan ve her ambalajın/kolinin içinde hangi tür ve miktarda mal olduğunu gösteren liste. Bir fatura kapsamındaki eşyanın, çeşitli cins ve çeşitte ve çeşitli ağırlıktaki kaplara konulması durumunda, yüklendikleri taşıtlar itibariyle her kapta ne miktarda eşyanın bulunduğunu göstermek amacıyla düzenlenen bir belge. (lojistik terimi)
çekici Römork veya yarı römork çekmek amacıyla kullanılan, en az iki dingilli, motorlu ve sürücünün içinde oturduğu kara taşıt aracı (Bu sözcük, arıza yapmış araçları çekmek amacıyla kullanılan ve aslında "kurtarıcı araç" olarak ifade edilmesi gereken taşıt aracı ile karıştırılmamalıdır). (lojistik terimi)
ceza Uygunsuzluk durumunda, sözleşmede belirtilen usûller çerçevesinde ödenen miktar. (lojistik terimi)
çıkış tarihi Aracın yola çıktığı tarihtir. (lojistik terimi)
çıkış yeri Taşımacılıkta göndericiden yükün alındığı yer veya nokta. (lojistik terimi)
çok modlu taşımacılık Yüklerin, birden fazla taşımacılık (kara, hava, deniz, demir yolu, boru hattı) türünün ardışık olarak kullanılarak taşınması. (lojistik terimi)
dara ağırlığı Taşıma kabının boş ağırlığı. Taşıma aracının boş ağırlığı. (lojistik terimi)
dead weight cargo capacity Gemilerin yaz dönemi yükleme çizgisine kadar tümüyle yüklendiğinde taşıyabilecekleri yükün ağırlığı. (lojistik terimi)
dead weight tonnage Bir geminin yük ve diğer ağırlıklar (yakıt, yağ, kumanya vb.) dahil, longton (1 longton eşittir 1. 016 kg) cinsinden taşıyabileceği en fazla ağırlık. (lojistik terimi)
delphi yöntemi Tahmin yapılacak konu üzerine bir takım bilir kişilerin fikirlerinin sorulur. Bu yöntemde bilir kişiler farklı yerlerdedir be birbirlerinden haberleri yoktur. (lojistik terimi)
demonte edilmiş Ekonomik bir yükleme yapmak için yükün yeniden montajlanmak üzere parçalarına ayrılması. (lojistik terimi)
deniz konşimentosu İhracatçı ile taşıyıcı arasında taşıma sözleşmesidir. Taşıyıcının malzemeyi aldığının kanıtıdır. Ciro edilebilir türden ise kargo seyir halindeyken konşimento satılabilir, alınabilir veya takas edilebilir. (lojistik terimi)
deniz raporu Kötü hava ve benzeri koşullar nedeniyle kaptan tarafından tutulan zabıt. İlk limanda tescil ettirilir. Genellikle yolculuk sırasında kargonun uğradığı zararlardan ötürü gemi sahibi ve işletmecisini sorumluluktan korumak için düzenlenir. ''Sea Protest'' olarak da bilinir. (lojistik terimi)
deniz riskleri Denizyolu taşımacılığında taşıyıcının yasal sorumluluğunun olmadığı riskler. (lojistik terimi)
deniz sigortası Deniz riski sonucunda ortaya çıkabilecek kayıpları kapsamak üzere yapılan akdi bir sigorta türüdür. Tekne, P&I, kargo, hamule vb. türleri vardır. (lojistik terimi)
deniz taşımacılığı Taşımaya elverişli emtianın bir limandan diğer bir limana motorlu, motorsuz suda yüzen vasıtalarla nakline denizyolu taşıması denir. (lojistik terimi)
deniz ticareti Denizyoluyla yapılan ticaret. (lojistik terimi)
denize elverişlilik Sefer uygunluğu, denize elverişlilik. Kullanılış maksadına göre bir geminin uygunluğu geminin her yönden öngörülen sefer için uygun olması. (lojistik terimi)
deplasman ton Bir geminin su içindeki hacmi kadar (taşırdığı) suyun ağırlığı. (lojistik terimi)
depo Belirli nokta/noktalardan -gelen ürünlerin/yüklerin teslim alınıp, belirli bir süre korunup, belirli nokta/noktalara gönderilmek üzere hazırlandığı, açık veya kapalı olan, güvenlikli alan. (lojistik terimi)
depolama Bir malın kullanılmak ya da sevkedilmek üzere belirlenen koşullara uygun olarak korunması işlemi. (lojistik terimi)
depolama planı Depo içinde bulunan veya bulunması planlanan malzeme cinslerini ve işgal ettiği hacimleri gösteren, kroki şeklinde ifade edilmiş plan. (lojistik terimi)
depoya teslim Mal müşteri tarafından ilgili Barsan deposuna getirilecek ve ara taşımada Barsan yer almayacak ise, bu yükleme şekline ''Depoya Teslim'' adı verilir. (lojistik terimi)
doğrudan mağazaya teslim Ürünün ilk sevkiyat noktasından satış noktasına doğrudan gönderilmesi. (lojistik terimi)
doğrudan sevkiyat Ürünlerin, bir depolama işlemi yapılmaksızın müşteriye gönderilmesi. (lojistik terimi)
doğrudan yerleştirme Depoda gelen malzemelerin, doğrudan ilgili lokasyona yerleştirilmesi. (lojistik terimi)
dökme yük Bir ambalaj içinde olmayan yük. (lojistik terimi)
dökme yük kapasitesi Gemi tümüyle dökme yüklerle yüklendiğinde alabileceği en büyük hacimsel yük miktarı. (lojistik terimi)
dökme yük konteynerı Dökme yükler için bir boşaltma kapağı olan konteyner. (lojistik terimi)
dökme yük taşıyıcısı Petrol, tahıl veya maden gibi paketlenmemiş, şişelenmemiş veya herhangi bir şekilde ambalajlanmamış büyük miktardaki dökme yükleri taşıyan şirket. (lojistik terimi)
doküman Fatura, satınalma emri vb. formların her biri. (lojistik terimi)
dönüş taşıması Gidiş ve dönüş taşıma ücretinin birlikte düşünülerek, bir araç ile götürülen yüklerin bırakılıp, aynı araç ve aynı/benzer güzergâh kullanılıp, farklı yüklerin getirilmesi. (lojistik terimi)
düzenli hat işletmecisi Tarifeli bir düzen içinde yük taşımacılığı hizmeti veren şirketler (Örneğin; denizyolu ile belirlenmiş bir sefer programına göre sürekli hizmet veren gemi hattı işletmecileri). (lojistik terimi)
düzensiz hat Deniz taşıma şirketleri, gemilerini düzgün ve periyodik rotalarda kullanmaz. Nerede yüklenecek kargo varsa gemilerinin oraya yönlendirir. (lojistik terimi)
eklentisiz konşimento Taşıyıcı tarafından düzenlenen ve malın taşıyıcı tarafından teslim alındığında zarar görmemiş ve eksiksiz olduğunu gösteren konşimento. Aksi belirtilmediği sürece konşimento ''cleaned'' yani ''temiz'' olarak kabul edilir. Gümrük yetkilileri tarafından ithal edilen malın vergilendirilecek değerinin belirlenmesi. (lojistik terimi)
elleçleme Depoda malzeme boşaltma, mal kabul, seçerek ayırma, teslim-tesellüm, paket açma, bölme, istifleme, yerleştirme, yerini değiştirme, yenileme-eksik tamamlama, toplama, ambalajma, yükleme, vb. işlemlerdir. (lojistik terimi)
elleçleme maliyeti Taşıma, hazırlama ve diğer yükleme/boşaltma faaliyetleri ile ilgili maliyet. (lojistik terimi)
emtia Emtia; Kelime olarak "Ticarete konu olan tüm mallar ve ürünlere verilen isim. " anlamına gelir. Diğer bir deyişle ham petrol, altın, gümüş, bakır, kurşun, platin, buğday, mısır, soya fasulyesi, pamuk, kahve, şeker, kömür gibi kendinden daha değerli bir başka ürünün oluşumunda ham madde veya ara madde olarak yer alan, değeri tüketici tarafından belirlenen, benzersiz ve çok fazla miktarda ve ticarete konu olabilecek maden, mineral, enerji, gıda, tarım, hayvancılık ve emisyon ürünlerine denilmektedir. Sadece Emtialara bakarak bir ülkenin maddi kaynakları ve durumu hakkında rahatlıkla bilgi sahibi olunabileceği için stratejik öneme sahiptirler. (lojistik terimi)
etiket Üzerine takıldığı ürünle ilgili bilgiler taşıyan metal, plastik, kağıt vb. malzemelerden yapılmış nesne. (lojistik terimi)
etiketleme Etiket ile ürün takibi yapılan depolarda, ürünün depoya alınmadan önce ürüne uygulanan kodlama işlemi. (lojistik terimi)
ex 1 beyan İhracat beyannamesi. (lojistik terimi)
fiziksel sayım Depo veya tesisteki tüm envanterin, giriş ve çıkışların durdurularak, genellikle yılda bir kez, belirli bir düzen içinde sayılması ve kaydedilmesi süreci. (lojistik terimi)
forklift Açık ve kapalı alanlarda yükleme, boşaltma, taşıma, yerleştirme, istifleme vb. elleçleme işlemleri için kullanılan çatallı taşıma/kaldırma aracı, çatallı kaldıraç (forklift). (lojistik terimi)
frigo araç Isı değişimine duyarlı gıda maddeleri, ilaçlar ve bazı kimyasal maddelerin taşınması için tasarlanıp imal edilen, duvar kalınlıkları ve izolasyon değeri taşınan malzemenin ısı değişimine duyarlılık boyutlarına bağlı olarak değişen ve bir soğutucu ünitesi bulunan kara yolu taşıtıdır. (lojistik terimi)
frigorifik araç Isı değişimine duyarlı gıda maddeleri, ilaçlar ve bazı kimyasal maddelerin taşınması için tasarlanıp imal edilen, duvar kalınlıkları ve izolasyon değeri taşınan malzemenin ısı değişimine duyarlılık boyutlarına bağlı olarak değişen ve bir soğutucu ünitesi bulunan kara yolu taşıtıdır. (lojistik terimi)
garanti belgesi İthal edilen ve satış sonrası bakım-onarıma tâbi ürünler için bakanlıkça verilen ve ithalatı yapan firmanın satış ve satış sonrası hizmet taahhütlerini içeren belge. (lojistik terimi)
geçici kabul Depoya gelen malzemelerin kesin kabulünden önce yapılan kabul işlemi (Geçici kabule alınan malzemelere çeşitli kontrol işlemleri uygulanarak kesin kabul işlemine geçilir). (lojistik terimi)
geçici kabul Hammadde, yarı ürün veya ürün maddenin yurtdışından getirtilerek, ülke içinde farklı maddeler katarak veya katmayarak ya da üzerinde katma değerli işlemlerde (işçilik vb.) bulunarak veya bulunmayarak, yarı ürün veya ürün hâline getirilmesi ve yurtdışına çıkarılması (Bu maddelerin yurtdışına çıkarılmasında ambalaj maddesi olarak kullanılmak ve/veya üzerine monte etmek amacıyla yurtdışından getirtilecek eşya da geçici kabul rejiminden yararlanır. Sözkonusu maddelere gümrük vergilerinden tam veya kısmî muafiyet uygulanarak o ülkenin gümrük bölgesinde geçici bir süre kalması sağlanır.). (lojistik terimi)
gemi bordasında teslim Bu terim ile satıcının teslim yükümlülüğü belirlenen yükleme limanında mallar gemi küpeştesini açtığı andan itibaren yerine getirilmiş olur. Mallarla ilgili tüm gider yitik veya hasar rizikoları bu noktadan itibaren alıcı tarafından üstlenilir. Eğer gemi küpeştesi pratikte birşey ifade etmiyorsa (örneğin roll-on/roll-off veya konteyner taşımacılığında olduğu gibi) FCA teriminin kulanılması daha doğru olur. (lojistik terimi)
gemi doğurultusunda teslim Bu terim ile satıcının teslim yükümlülüğü, belirlenen limanda malların gemi doğrultusunda rıhtım veya mavnaya konmasıyla sona erer. Bu da, bu andan itibaren, malla ilgili tüm gider, yitik veya hasar rizikolarının alıcı tarafından üstlenilmesi anlamındadır. Malın yükleme, boşaltma, nakliye ve sigorta masrafları alıcı tarafından ödenir. FAS'da sözleşmede belirtilen satış bedeline hem mal bedeli, hem de rıhtıma kadar yapılan nakliye ücreti dahildir. Bu terim, alıcının ihraç için malları gümrükten çekmesi gerektiğini belirtir. Alıcı doğrudan yada dolaylı olarakj ihraç işlemlerini yerine getirmeyecekse kullanılmamalıdır. Bu terim yalnızca deniz veya içsu taşımacılığında kullanılır. (lojistik terimi)
gemi eni Geminin en geniş yerinin eni. (lojistik terimi)
gemi kiralama sözleşmesi Gemi sahibi ile bir kişi veya kuruluş arasında yapılan kiralama sözleşmesi. (lojistik terimi)
gemi manifestosu Uluslararası taşıyıcı, geminin hem ayrıldığı hem de vardığı limanda mürettebatın ve içerdiği malların hakkında bilgi vermek zorundadır. Gemi gümrük beyannamesi konşimento numarası ile birlikte her yükleme ile ilgili çeşitli detaylar içerir. (lojistik terimi)
gemi uzunluğu Geminin baştan kıça uzunluğu. (lojistik terimi)
gemi yükünün bir kısmının denize atılması Gemi tehlikede iken kargo veya alet malzemelerinin gemiden atılmasına denir. (lojistik terimi)
gemide Konşimento üzerinde kargonun gemiye yüklendiğini gösteren ifade. Akreditif şartları gerektiğinde konşimentoda belirtilir. (lojistik terimi)
genel antrepo Eşyanın konulması için herkes tarafından kullanılabilen gümrük antrepolarını ifade eder. (lojistik terimi)
genel avarya sigortası Deniz taşımacılığında gemide kalan kargonun güvenliği için kargonun bir kısmının bilinçli olarak zarara uğratılması durumuna karşılık yapılan sigorta. (lojistik terimi)
genel kargo Farklı alıcıların mallarının karma şekilde bulunduğu tam yüklenmiş konteyneri ifade eder. (lojistik terimi)
genel taşıyıcı Çok sayıda müşteriye hizmet veren taşımacılık şirketi. (lojistik terimi)
gizlenmiş yük Taşıyıcı araç içine saklanan, dokümanlarda belirtilmeyen ve farkedilmeyeceği varsayılan, yasal olmayan yükler. (lojistik terimi)
gizli hasar Görünüşte zarar görmemiş gibi duran bir kap içindeki ürünlerin sonradan hasar görmüş olduğunun anlaşılması durumu. (lojistik terimi)
global teminat Gümrükleme muameleleri sırasında, devletin haklarını (vergiler yönünden) garantiye almak amacıyla, birden fazla yapılacak işlemde kullanılmak üzere, işlemin yapılacağı Gümrük Müdürlüğü'ne hitaben düzenlenen teminat. (lojistik terimi)
gönderici Ürünün taşınmasını talep eden taraf, şirket. (lojistik terimi)
göz Bir parti yük tarafından doldurulan bloktaki her bir bağımsız pozisyon, yer. (lojistik terimi)
grupaj Küçük miktarlı yüklerden büyük yükleme partileri oluşturarak taşımacılıkta ölçek tasarrufu sağlanması. (lojistik terimi)
grupaj acentesi Konsolide eden, konsolidasyon hizmeti veren kişi ya da kimse. (lojistik terimi)
gümrük antrepo rejimi İthalat vergilerine ve ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmamış ve serbest dolaşıma gitmemiş eşyanın Gümrük antreposuna alınması halinde ihracata ilişkin önlemlerden yararlanabilecek ihraç eşyasının bir gümrük antreposuna konulmasına ilişkin hükümleri belirler. (lojistik terimi)
gümrük beyannamesi Gümrük idaresine herhangi bir gümrük rejimi beyanında bulunulması gereken eşyalara ilişkin olarak, ilgili dokümanların hazırlanmasından sonra düzenlenen, firma yetkilileri tarafından ya da firma vekili gümrük müşaviri tarafından ilgili ülkeler gümrük mevzuatı uyarınca doldurularak imzalanan ve işlem görmek üzere gümrük idaresine sunulan, beyan sahibi olarak imzalayanlara hukukî ve cezaî sorumluluk doğuran, gümrük idarelerinin muayene-tespit işlemlerinde baz alarak üzerinde gümrük mevzuatının öngördüğü işlemleri yaptıkları yazılı beyanda kullanılan standart bir belge. (lojistik terimi)
gümrük birliği Bir veya daha fazla ülke arasında ithalat işlemlerini kolaylaştırmak, gümrük vergilerini kaldırmak ya da azaltmak, tüm ülkelerde aynı gümrük tarfesinin geçerli olmasını sağlamak amacıyla yapılan anlaşma. (lojistik terimi)
gümrük faturası Ticari fatura, menşe şahadatnamesi ve kıymet sertifikasındaki tüm verileri içeren form. Sadece birkaç ülkede istenir ve satıcının ticari faturasının işlevini görür. (lojistik terimi)
gümrük girişi Tüm ülkelerde ithalatçılardan ülke sınırı dahiline girişine izin verebilecekleri mallar için bir beyanda bulunması ve ithal malın gümrük vergilerini ödemesi istenir. İthalatçı gümrük beyanının taşıyıcının manifestosuyla (özet beyan) aynı olması malın kanunlara uygun biçimde ithal edildiğini gösterir. (lojistik terimi)
gümrük iskelesi Gümrüğe tabi malların çıkarıldığı yer. Müşteri yetkisi ve iştiraklanmış bir iskeledir. Gümrük yetkililerinin hazır bulunduğu ve gümrük yetkililerince onaylanan iskele. (lojistik terimi)
gümrük izin belgesi Tüm yasal gerekliliklerin karşılandığına ve aracın ayrılabileceğine ilişkin gümrük belgesi. malların konulmasına izin verilen depo alanı. (lojistik terimi)
gümrük mevzuatı Gümrüğe ilişkin, yürürlükteki bütün yasa, tüzük, yönetmelik ile yönergelerin tümü. (lojistik terimi)
gümrük müşaviri Bir ücret karşılığı çalışan, ithalatçı ve ihracatçılar adına gümrüklerde yasal açıdan iş takip etme yetkisine sahip olan kişi veya kuruluşlar. (lojistik terimi)
gümrük müşavirliği karnesi Gümrük işlemlerini bir başkası adına yapma yetki belgesi. (lojistik terimi)
gümrük tarifesi İthalat ve ihracat ürünlerine uygulanacak vergi oranları çizelgesi. (lojistik terimi)
gümrük vergi iadesi Bir ithalat harcının kısmi geri ödemesidir. Geri ödemeler genellikle yapılır çünkü mallar harcın tahsil edildiği ülkeden yeniden ihraç edilir. (lojistik terimi)
gümrük vezne alındısı Gümrükte yapılan her türlü ödemeyi gösteren ve malzemenin ithalatında kullanılan belge. (lojistik terimi)
gümrükleme yeri Karayolu taşımacılığına konu olan malın gümrükleneceği yeri ifade eder. (lojistik terimi)
güverte Gemilerde ve teknelerde baştan kıça kadar döşenmiş tahta veya madeni platform döşeme. (lojistik terimi)
güvertede Gemide konşimento üzerinde kargonun açık güverteye yüklendiğini gösteren ifade. (lojistik terimi)
güvertesinde mavna olan gemi Malları kaldırmak, boşaltmak için bir vince sahip gemi. (lojistik terimi)
güzergah İnsan, mal, araç, hizmet veya bilginin, önceden belirlenmek üzere harekete başlama ve bitiş noktaları arasında izleyeceği yol. (lojistik terimi)
hafifletme Geminin limana yanaşabilmesi için demirliyken yükünün bir bölümünü boşaltıp hafiflemesi. (lojistik terimi)
hak talebi Lojistik faaliyetler sırasında oluşan kayıplar, hasarlar, sözleşme ihlali veya fahiş fiyatlar nedeniyle oluşan zararın karşılanması için ileri sürülen talep. (lojistik terimi)
hakemlik müessesesi Taşıma sözleşmelerinde bulunan ve uyuşmazlık durumunda başvurulan hüküm. (lojistik terimi)
hammadde Üretim süreçlerinde işlenerek son ürünü elde etmede yüksek oranda kullanılan malzemeler. (lojistik terimi)
hamüle Yüklenen mal ve yük içeriğini ifade eder. (lojistik terimi)
hamüle senedi Trenle yapılan taşımacılıkta kullanılan, makbuz niteliğindeki belge (Kıymetli evrak özellğine sahip değildir). (lojistik terimi)
hareketli rampa Zeminden römorka geçişi kolaylaştırmak için kullanılan hareketli rampa (Hareketli rampalar, yük kapasitelerine ve yüksekliklerine göre farklılıklar gösterir). (lojistik terimi)
hasar Malzemelerin nakliyesi, depolanması, elleçlenmesi vb. işlemler sırasında oluşan yırtılma, çatlama, kırılma, bozulma, deforme olma, ıslanma vb. değer kaybına neden olan zararların tümü. (lojistik terimi)
hat taşıması Yerel servisin dışında bir şehirden diğerine yapılan taşımalardır. (lojistik terimi)
hatlar arası anlaşmalar Hava kargo hat işletmecilerinin, içinde bulunmadıkları taşımacılık sistemlerinde, başka hat işletmecileri ile anlaşma yaparak hizmet vermeleri. (lojistik terimi)
hava konşimentosu IATA üyesi havayolu taşıma şirketleri tarafından düzenlenen, havayolu taşıma senedi. (lojistik terimi)
hazır tarihi Müşteri tarafından belirtilen, malların yükleme için hazır olduğu tarihi ifade eder. (lojistik terimi)
hazırlık mektubu Geminin yüklenmeye hazır olduğuna dair bildiri. (lojistik terimi)
hazırlık süresi Bir önceki üretim partisinden, yeni ve farklı bir üretim partisinde ilk kabul edilebilir ürünün elde edilmesine kadar geçen süre (Hazırlık süreleri, iş hazırlama süreleri ile makina hazırlık süreleri olarak iki grupta toplanır). (lojistik terimi)
her şey dahil fiyat Çıkıştan varışa tüm masrafları kapsayan anlaşma. (lojistik terimi)
hizmet sözleşmesi Taşıtıcı/gönderici ile taşıyıcı arasında yapılan sözleşme. Bu sözleşmede satıcı belirli bir süre için taşıyıcıya kargo sağlamayı ya da navlun ödemeyi taahhüt ederken, taşıyıcı ise belirli tarife karşılığı göndericiye belirli servis kalitesi, yük yeri ve seyir süresi garantisi vb. güvenceler sunar. Sözleşmede ayrıca tarafların yükümlülüklerini yerine getirmemeleri halinde başvurulacak yaptırımlar da yer alır. (lojistik terimi)
hücre sistemi Konteyner gemilerinde konteynerlerin üst üste konduğu istiflenme biçimi. (lojistik terimi)
hurda İşletme açısından, değerini kaybeden ancak geri dönüşüme tâbi tutulduğunda değer kazanabilecek ama miktarı tam olarak öngörülemeyen mal, demirbaş. (lojistik terimi)
iade Müşterinin, bir bedel ödeyerek satın aldığı malları, hasarlı olmasından dolayı ya da diğer nedenlerle (beğenmeme, parasını ödeyememe, sezon sonu olması, konsinye stok vb.) geri vermesi. (lojistik terimi)
IATA Havayolu taşıyıcı ve aracı şirketleri temsil eden Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği'nin kısaltması. (lojistik terimi)
ibra Yük üzerindeki iddialardan vazgeçtiğini gösterir belge. (lojistik terimi)
iç bölge Liman, demiryolu istasyonu gibi lojistik merkezlerin hizmet verdiği karasal bölge. (lojistik terimi)
iç kaynak kullanımı Kurum içinde gerçekleştirilen hizmet. (lojistik terimi)
içeride ve dışarıda teslim Gemiden veya gemiye yükleme ya da boşaltma için gereken liman masraflarının maliyetlerin içinde olmadığını ifade eder. (lojistik terimi)
ihbar bankası Ticari bir işte tacirin nam ve hesabına kredi ilişkisini başlatan banka. (lojistik terimi)
ihracat Malların içinde bulunulan ülkeden bir başka ülkeye gönderilmesi yolu ile oluşan ticaret. (lojistik terimi)
ihracat bildirim formu İhracatçı tarafından devlete verilen ve ihraç ürünleri hakkında temel bilgileri içeren form. (lojistik terimi)
ihracat gümrüklemesi Bir malın mahrece geri gönderilmeyeceği durumda kat'i ithalatın yapılacağı gümrüklemedir. (lojistik terimi)
ihracat ithalat bankası Export Import Bank için kısaltma. İthalat ve ihracatı teşvik etmek için kurulan, ihracatçıya kredi garantisi ve verdiği ihracat kredilerine geri ödeme sigortası sağlayan kamu bankası. (lojistik terimi)
ihracat izin belgesi Sahibine belirtilen malların, belirtilen yöne ihracatı gerçekleşmesine izin veren belge. (lojistik terimi)
ihracat sübvansiyonları İhracatçı şirketlerin dış pazarlardaki rekabet gücünü arttırmak için devletten aldığı hibe, vergi iadesi ve devlet olanaklarının ucuz veya ücretsiz kullanımı gibi haklar. (lojistik terimi)
ihtilaflı akreditif Sunulan dökümanlar kredi mektubunun gerekliliklerine uygun olmadığı takdirde ''ihtilaflı'' olarak muamele görür. Bankalar ihtilaflı akreditiflerle muamele gerçekleştiremezler. Durumu alıcı veya satıcıya bildirip talimat beklerler. (lojistik terimi)
iki tekerlekli çekici Konteynerin ön tarafını destekleyen tekerlek seti. Konteyner bir çekiciye bağlı olmadığı zaman kullanılır. (lojistik terimi)
ikili anlaşma İki ülke arasında yapılacak programlı uçuşlara (yolcu ya da yük) izin veren ve sözkonusu ülkeler tarafından onaylanan anlaşma. (lojistik terimi)
ikinci kaptan makbuzu Kargonun ikinci kaptan tarafından imza karşılığında alındığını gösteren makbuz. Makbuza sahip olan konşimentoya ve değiştirme hakkına da sahiptir. (lojistik terimi)
ikmal Malzemenin depolama süreci aşamaları arasında farklı ambalaj biçimleri ve/veya depolama lokasyonları hâlindeki akışının (bulunabilirliğinin, tedariğinin) sağlanması (Örneğin paletli stoklamadan kutulu stoklamaya, kutulu stoklamadan adetsel stoklamaya geçiş gibi). (lojistik terimi)
imalatçı Karayolu taşımacılığına konu olan malı üreten taraftır. (lojistik terimi)
IMDG Yanıcı, parlayıcı ve patlayıcı maddelerin denizyolu ile taşınması kurallarını içeren, bu maddelerin taşınabilmesi için, araç ve personelde gerekli belgelerin arandığı bir standart. (lojistik terimi)
INF kargo Işıma yapan yakıt, plutonyum, yüksek seviyede radyoaktif olan atıklar. (lojistik terimi)
intermodal taşımacılık Aynı taşıma aracı veya kabı ile iki veya daha fazla taşımacılık modu kullanılarak yapılan ve mod değişimlerinde araç veya kap içindeki yüklerin herhangi bir elleçlemeye tabii tutulmadığı taşıma şeklidir. (lojistik terimi)
intermodal taşımacılık Aynı taşıma aracı veya kabı ile iki veya daha fazla taşımacılık modu kullanılarak yapılan ve mod değişimlerinde araç veya kap içindeki yüklerin herhangi bir elleçlemeye tâbi tutulmadığı taşıma şekli. (lojistik terimi)
işaret Kargo paketlerinin üzerine tanınmayı kolaylaştırmak için yerleştirilen numara, belge veya diğer sembollerdir. (lojistik terimi)
ısı kayıt cihazı Kargo yoldayken konteynerdeki ısıyı kaydeden cihaz. (lojistik terimi)
ISO 14001 çevre yönetim sistem belgeleri ISO 14001 ürünün hammaddeden başlayarak müşteriye sunulmasına kadar olan süreçte çevresel faktörlerin belirlenmesi ve bu faktörlerin gerekli önlemler ile kontrol altına alınarak çevreye verilen zararın en aza indirilmesi için kılavuzluk yapan bir standarttır. ISO 14001, işletmelerin çevreye verdikleri veya verebilecekleri zararların sistematik bir şekilde azaltılması, mümkün olduğu durumlarda ortadan kaldırılması için geliştirilen bir yönetim sistemidir. (lojistik terimi)
ISO 27001 bilgi güvenliği yönetim sistem belgeleri ISO 27001 Kurumların risk yönetimi ve risk işleme planlarını, görev ve sorumlulukları, iş devamlılığı planlarını, acil durum olay yönetimi prosedürleri hazırlamasını ve uygulamada bunların kayıtlarını tutmasını gerektirir. Kurum tüm bu faaliyetlerin de içinde yer aldığı bir bilgi güvenliği politikası yayınlamalı ve personelini bilgi güvenliği ve tehditler hakkında bilinçlendirmelidir. Seçilen kontrol hedeflerinin ölçülmesi ve kontrollerin amacına uygunluğunun ve performansının sürekli takip edildiği yaşayan bir süreç olarak bilgi güvenliği yönetimi ancak yönetimin aktif desteği ve personelin katılımcılığıyla başarılabilir. (lojistik terimi)
ISO 9000 Merkezi Cenevre'de bulunan uluslararası standartlar örgütü ISO'nun derlemiş olduğu bir dizi kalite güvence standardı. (lojistik terimi)
ISO 9001 kalite yönetim sistemleri-şartlar ISO 9001 Standardı, bir kuruluşun müşteri şartlarını ve uygulanabilir mevzuat şartlarını karşılayan ürünleri sağlama yeteneği olduğunu kanıtlaması gerektiğinde ve müşteri memnuniyetini artırmayı amaçladığında uyacağı kalite yönetim sisteminin şartlarını belirtir. Belgelendirmesi yapılan standarttır. (lojistik terimi)
istif Belli ölçütlere göre farklı yüklerden oluşturulan bir yığın yük. (lojistik terimi)
istif boşluğu Yüklenen kargonun cins ve özelliğinden ya da yerleştirilmesindeki kargolama hatasından dolayı kullanılamayan alan. (lojistik terimi)
istif modeli Yüklerin istifleme şekli, sistemi. (lojistik terimi)
istif sırası Yükleri birim yük hâlinde istiflenecek şekilde gruplanması. (lojistik terimi)
istifçi Limanlarda yükleme boşaltma işlemlerini yürüten özel firmalar ve onun işçileri. (lojistik terimi)
istifleme yüksekliği Yükün üstüste konulabileceği veya yerleştirilebileceği en fazla yükseklik. (lojistik terimi)
istiflemek Eşya veya başka nesnelerin düzgün bir biçimde üst üste konulmasıdır. (lojistik terimi)
istisna Taşıyıcının kendi terminalinde veya yükleme limanında malı teslim aldığında görünür zarar veya kayıpları konşimento üzerine not etmesi. (lojistik terimi)
ithalat Malların bir başka ülkeden, içinde bulunulan ülkeye getirilmesi yolu ile oluşan ticaret. (lojistik terimi)
izini sürme Yük, araç ve kap hareketlerinin, lojistik süreç boyunca izlediği yol ile ilgili verilerin elde edilebilmesi. (lojistik terimi)
izleme Yük, araç ve kap hareketlerinin, bir merkezden anında izlenerek kaydedilmesi. (lojistik terimi)
izlenebilirlik Depoda bir yükün, giriş anından itibaren çıkış anına dek izlediği yol ile ilgili verilerin, süreç boyunca elde edilebilmesi. (lojistik terimi)
jumbo treyler Uzunluk 1: 4, 00 metre, genişlik 1: 2, 48 metre, yükseklik 1: 2, 70 metre, uzunluk 2: 9, 60 metre, genişlik 2: 2, 48 metre, yükseklik 2: 3, 00 metre ölçülerine ve 97, 71 cbm hacme sahiptir. (lojistik terimi)
kabotaj Bir ülkenin kendi ülkesi içinde taşımacılık yapma yetkisini salt kendi bayrağını taşıyan taşıyıcılara vermesi. (lojistik terimi)
kabul belgesi Amir banka tarafından alınan ve üzerinde yazılı miktarın belirtilen tarihte ödeneceğini gösteren belge. (lojistik terimi)
kabul karşılığı vesaik Alıcının ödemeyi yapması halinde evrağın teslimine ilişkin bankaya verdiği talimattır. (lojistik terimi)
kantar Yük alacak olan araçların boş ve yüklendikten sonra tartılmak için uğradıkları ölçüm cihazıdır. (lojistik terimi)
kapasite Belirlenmiş koşullar altında, süre veya başka ölçütlere göre elde edilebilecek en yüksek üretim (çıktı) miktarı. (lojistik terimi)
kapasite planlama Lojistik ve Tedarik zinciri gereksinimlerini doğru zaman ve yerde karşılamak üzere gerekli kaynakların temini. (lojistik terimi)
kapıda Konteynerin taşıyıcıdan tren istasyonuna ya da limana indirildiği andaki alım satım ya da değişim işlemleri. (lojistik terimi)
kapıdan kapıya taşıma Eşyanın göndericiden alıcıya kadar tüm taşıma işlemlerinin gerçekleştirilmesi. (lojistik terimi)
kara taşımacılığı Karada yapılan, dolayısıyla hem karayolu, hem de demiryolu taşımacılığını içeren taşımacılık. (lojistik terimi)
kara terminali Küresel lojistik zincirin bir parçası olan intermodal tasımacılıkta, terminaller yükün toplanarak konsolide edildiği, diğer ulasım türüne (demiryolu / denizyolu / havayolu) aktarma isleminin ve/veya katma değer faaliyetinin yapıldığı ve yükün dağıtım sistemine aktarıldığı yerlerdir. (lojistik terimi)
karantina Halkın sağlığını korumak amacıyla giriş çıkışı izne bağlanan alan. Bir gemi sağlık nedenleriyle karantinaya alınabilir ve belirli bir bölgeden demir alması engellenir. Karantinaya alınan gemi üzerine büyük "Q" harfi bulunan bir bayrak çekilir. (lojistik terimi)
karantina belgesi İlgili ülkenin sağlık bakanlığı yetkilileri veya bakanlık tarafından bir geminin üzerindeki geçici karantinayı kaldırmak üzere verilen evrak. Gemicilik jargonunda "pratika" diye geçer. (lojistik terimi)
karantina stok Hatalı dokümantasyon, bozuk mal, kusurlu ürünlerin geri çağırılması, vb. nedenlerle sağlam ürünlerden ayrı tutulan stok. (lojistik terimi)
kararlaştırılmış ağırlık Taşıyıcı ile gönderici arasında yükün mutabık kalınan ağırlık ya da tonajı. (lojistik terimi)
karayolu taşımacılığı Karayollarında kamunun yararlanmasına açık olan arazi şeridi, yol, otoyol, köprüler ve benzeri yapı ve alanlarını ve araçlarını kullanarak yapılan yük ve insan taşımacılığı. (lojistik terimi)
karayolu-denizyolu taşımacılığı Aynı sevkiyat kapsamında karayolu ve denizyolu taşımacılık modlarının, konteyner veya treylerin gemide taşınmasıyla gerçekleştirilen karma taşımacılık. (lojistik terimi)
kargo Tek parçada 100 kg ağırlığı geçmeyen, genellikle ambalaj veya kap içerisinde olan küçük boyutlu koli, sandık, paket gibi parça eşya (AB'de bu değer 30-35 kg arasında uygunlanmaktadır). (lojistik terimi)
karışık yük gemileri Ambalaj şilepleri, otomotiv, canlı hayvan, palet ve kereste taşıyıcıları bu kapsama girer. (lojistik terimi)
karma taşımacılık Aynı sevkiyat kapsamında en az iki farklı taşımacılık sisteminin birlikte kullanılması. (lojistik terimi)
karne Bir malın uluslararası sınırları geçmesi için gümrük tarafından düzenlenen evrak. (lojistik terimi)
kasıtlı zarar Gemi kaptanı veya diğer gemi yönetiminin, gemi sahibinin rızası ve amaçları dışında gerçekleştirdikleri yasadışı davranışlar veya yolsuzluklar için kullanılan terim. Zarara yol açacak ihmal ve diğer yolsuzluklar da bu kapsama girer. (lojistik terimi)
kat'i ithalat Bir malın mahrece geri gönderilmeyeceği durumda kat'i ithalatın yapılacağı gümrüklemedir. (lojistik terimi)
kendinden kaldırma ekipmanı Araç gövdesi üzerinde bulunan yükleme-boşaltma ekipmanı. (lojistik terimi)
kendinden yüklemeli Kendi üzerinde yükleme boşaltma ekipmanına sahip olunma durumu (Bu ekipman, taşıyıcı aracın yükleme ya da boşaltma yapacağı yerde gerekli ekipman olmadığı takdirde önem kazanır). (lojistik terimi)
kılavuz kaptan Liman alanlarını, boğazları ve/veya kanalların deniz trafiğini ve özelliklerini çok iyi tanıyan ve bu nedenle gemilerin güvenli bir şekilde manevra yapmasını sağlayan, gemiye küçük deniz araçları ile getirilen ve işi bittikten sonra gemiden ayrılan kaptan. (lojistik terimi)
kilit Konteynerleri güvenli bir şasi üzerine oturtmak için kullanılan dört adet kıvrılabilen süngü şeklindeki aparat. (lojistik terimi)
kırk ayak eşdeğeri Konteyner terminolojisinde kullanılan ve 40 feet'lik (12, 16 m. 'lik) konteynere karşılık gelen bir ölçü birimi. (lojistik terimi)
kırmızı hat Gümrük sahalarında, açılan gümrük beyannamesinin tescil memuru tarafından tescil onay işlemi yapılırken, belli kıstaslara göre atanan (örneğin; yüksek bedel, uzak doğu malı, hassa malzeme v. b.) malzemenin fiili durumunu kontrol anlamına gelen terim. Fiziki muayene anlamına da gelir. Kırmızı hatta düşen bir gümrük beyannamesine ait malın, muhakkak ilgili muayene memuru tarafından fiziki olarak muayenesi, gerekiyorsa tartımı, sayımı yapılmalıdır. (lojistik terimi)
kıymetli evraklar Çek, senet, bono veya konşimento gibi ciro edilebilir belgeler. (lojistik terimi)
kloz Sigorta çeşitlerine göre poliçe genel koşullarındaki noktaları tamamlayan ve özellikle dikkat edilmesi gereken koşulları gösteren uyarılar. (lojistik terimi)
koasürans Riskin birkaç şirket tarafından, aynı veya farklı oranlarda ortaklaşa teminat altına alınması. (lojistik terimi)
kod Ortak kullanılan bilgileri ayrıştırarak sınıflandırmak amacıyla metnin sayısal veya alfasayısal gösterimi. (lojistik terimi)
koli etiketi Taşımacılıkta kullanılan kolilerin dış yüzünde yer alan, varış yeri ve koli içeriği bilgisini gösteren etiket. (lojistik terimi)
koli kodu Parça (item) barkodundan farklı olarak, parçaların içine konduğun paketin barkodu. (lojistik terimi)
kombine taşımacılık Taşımanın başlangıç ve bitiş aşamalarında karayolunun kullanıldığı ve aradaki uzun mesafeli taşımanın demir, nehir, kanal veya deniz yolu ile yapıldığı taşımacılık sistemi. (lojistik terimi)
kombine yolcu ve kargo gemisi 13 veya daha fazla yolcu kapasiteli gemilerdir. (lojistik terimi)
komisyoncu Bir iş karşılığında yüzdelik alan kimse, simsar. (lojistik terimi)
komple Bir taşıma aracı veya kabının bir göndericiye tahsis edilmesi. (lojistik terimi)
konşimento Gemiye yüklenilen bir malın teslim alındığını gösteren, gönderenin ve alıcının adlarının yazılı olduğu hukuki belgedir. Malın alıcısına genellikle önceden gönderilen bu belge, alıcının mal üzerindeki mülkiyet hakkını gösterir. Alıcı, bu belge olmaksızın malları teslim alamaz. (lojistik terimi)
konşimentoyu onaylamak Konşimentonun doğruluğunu kanıtlamak, belgelemek. (lojistik terimi)
konsinye satış Taşınmak üzere bir aracının belirttiği yere gönderilen ancak hala daha üreticinin hak sahibi olduğu mal. (lojistik terimi)
konsolidasyon Küçük miktarlı yüklerden büyük yükleme partileri oluşturarak taşımacılıkta ölçek tasarrufu sağlanması. (lojistik terimi)
konsolidasyon depoları Taşıyıcının yurtdışına çıkmak üzere yüklenecek malların toplanması, konsolide edilmesi ve araçların yüklenmesi, vb. faaliyetlerin gerçekleştirildiği depolardır. (lojistik terimi)
konteyner Her türlü atmosferik koşullara dayanıklı olan, özellikle denizyolu taşımacılığı bağlantılı karma taşımacılıkta kullanılmakta olan, kolay elleçlenebilen ve üstüste istiflenebilen yüklerin içine yerleştirildiği standart metal yük kasaları. (lojistik terimi)
konteyner alanı Yüklü ve boş konteynerlerin elleçlendiği, yüklendiği, boşaltıldığı, depolandığı alan. (lojistik terimi)
konteyner elleçleme aracı Mafsallı, 5 platformlu, konteynerlere çift destek sağlayan otoray taşıtıdır. (lojistik terimi)
konteyner gemisi Çok sayıda konteyner taşıyabilen gemi. (lojistik terimi)
konteyner havuzları Boş konteyner taleplerinin karşılandığı konteyner stok sahaları. (lojistik terimi)
konteyner indirme-bindirme ücreti Konteynerin, konteyner alanına veya gemiye taşınmasındaki ücretlendirme. (lojistik terimi)
konteyner manifestosu Konteyner içindeki mal ve yükleme bilgilerini içeren evrak. (lojistik terimi)
konteyner rezervasyonu Konteyner taşımacılığı yapan gemi hatlarında konteyner için yer rezervasyonu yaptırmak. (lojistik terimi)
konteyner taşımacılığı Değişik taşıma modları için genel veya özel amaçlı kargonun konteynere yüklenmesi. (lojistik terimi)
konteyner terminali Dolu veya boş konteynerlerin istifleme, yükleme, boşaltma, tamir ve bakımının yapıldığı kara, deniz, demiryolu bağlantıları bulunan alan. (lojistik terimi)
konteyner yük istasyonu Deniz veya kara terminallerinde konteyner içinin doldurulduğu veya boşaltıldığı sahalar. (lojistik terimi)
konteyner yükleme Yüklerin, belirlenmiş ölçütlere göre, konteynerlere yerleştirilmesi. (lojistik terimi)
konteyner yükünden az Bir konteynerin taşıma kapasitesini, hacim ve/veya ağırlık yönünden tam olarak doldurmayan yük. (lojistik terimi)
konteynerle taşıma Konteynerin güvenli ve standart bir şekilde, içindeki yükü elleçlemeden, çeşitli araçlarla (karayolu, havayolu, denizyolu veya demiryolu modları ile) bir noktadan başka bir noktaya taşınması ve/veya bu araçların arasında birbirlerine aktarılması yöntemi. Çeşitli yüklerin konteynerle taşınmaya uygun duruma getirilmesi. Tedarikçilerle üreticiler arasında veya bir üretim tesisi içinde malzemelerin zarar görmeden, gerekirse tam zamanında üretim ilkesine uygun, sayma kolaylığı ve sayım doğruluğu sağlayacak şekilde taşınması ve depolanması amacıyla standart kaplar kullanılması. (lojistik terimi)
kontrat İki ya da daha fazla tarafın bir yükümlülüğü belirli bir değerde belirli bir süre içinde yerine getirmek üzere vardıkları yasal yazılı anlaşma. (lojistik terimi)
kontrat lojistiği Lojistik hizmet sağlayıcı şirket ile yapılan sözleşmeye bağlı olarak lojistik operasyonların dış kaynak kullanılıp gerçekleştirilmesi. (lojistik terimi)
kontrat süresi Gemi sahibi ve kiracı arasındaki kira kontratı. Kira kontratının süresi yıllara göre ya da yapılan gemi yolculuğuna göre olabilir. (lojistik terimi)
konveyör Malzemenin sürekli olarak taşınmasını sağlayan; yatay, dikey veya eğimli bir şekilde hareket edebilen taşıyıcı sistem. (lojistik terimi)
köprü limanı Ön taşıma limanı. Bir gemiyle taşınan yükün toplanarak konteynere yüklendiği ve yeniden taşınmak üzere başka bir limana aktarıldığı liman. (lojistik terimi)
köprü noktası Ön taşıma noktası. Bir limandan başka bir limana taşınan yükün toplandığı kara noktası. (lojistik terimi)
köprülü vinç Rıhtımdan gemiye, gemiden rıhtıma konteyner elleçleyebilen, iki ayaklı, genellikle bir ray veya kendi tekerlekleri üzerinde tek hat olarak gidip gelebilen vinç. (lojistik terimi)
koruma ve tazmin P&I sigortası, ortaya çıkacak yük ve çevre hasarlarının miktarının reasürans şirketleri tarafından karşılanamayacak kadar büyük miktarlarda olabildiği için gemi sahibi firmaların bir araya gelerek kurdukları sigorta klüpleridir. Küçük hacimli yerel taşımalar haricinde tüm uluslararası deniz taşımalarında gemini P&I sigortası sahibi olması şartı bulunur. (lojistik terimi)
köşe sütunu Konteynerin köşelerinde bulunan ve konteynerlerin taşıma aracının üzerine yerleştirilmesi veya taşıma aracından alınmasını kolaylaştıran dikey çerçeveler. (lojistik terimi)
kota Uluslararası ticarette ithaline izin verilecek mal miktarının hükümet tarafından miktar veya değer olarak sınırlandırılmasıdır. Kotalar, global kotalar ve gümrük tarife kotaları olarak çeşitlidir. Global kotalar, sadece ithal edilecek mal miktarını belirleyen kotalardır. Gümrük tarifeleri kotaları ise, belirli bir ithalat miktarına kadar ödenen gümrük vergisi normal iken, bu miktarın aşılması halinde tarifeler değişmektedir. Kotalarda genellikle hükümet tarafından bir üst sınır saptanır ve bu sınırın üzerinde olan miktarlar için malın ithaline izin verilmez. (lojistik terimi)
küresel yer belirleme sistemi Nesnelerin yeryüzündeki konumlarını uydular yoluyla belirleyen iletişim teknolojisi. (lojistik terimi)
küreselleşme Gelişen iletişim ve bilişim teknolojileri ile uluslararası ticaretin etkileriyle, işlerin (üretim, pazarlama, rekabet vb) sadece yerel ölçekte değil tüm dünya ölçeğinde yapılması anlayışı. (lojistik terimi)
kuru dökme yük konteyneri Küçük taneli, toz ve katı akışkan malları dökme halinde taşımak için yapılmış konteyner. Özel bir şasi veya platforma sahiptir. (lojistik terimi)
küşat mektubu Mal sahiplerinin, beyannamelerini düzenleyebilmek için beyandan önce eşyalarını muayene etme, numûne alma ve tartma hakkı. (lojistik terimi)
kusurlu Şartnamelere ve/veya spesifikasyonlara uymayan. (lojistik terimi)
kusurlu konşimento Taşıyıcı tarafından malların hasarlı yüklendiğini gösteren konşimento. (lojistik terimi)
lardner kuralı Taşıma maliyetleri yarıya indirilirse ürünlerin sunulabileceği pazar alanının 4 kat artacağını ifade eden kural. (lojistik terimi)
lash Bordasına şat/mavna yükleyebilen gemi (lojistik terimi)
leasing Leasing (finansal kiralama), bir yatırım malının mülkiyeti leasing şirketinde kalarak belirlenen kiralar karşılığında kullanım hakkının kiracıya verilmesi ve sözleşmede belirtilen sözleşme süresi sonunda mülkiyetinin kiracıya geçmesini sağlayan bir finansman yöntemidir. (lojistik terimi)
lehtar Ödemeye almaya yetkili kılınan şahıs veya firma. (lojistik terimi)
LIFO LIFO'da ise firmanın en son satın aldığı ürünler, ilk satılır. FIFO'nun tersine, en son stoğa giren ürün, daha önce satışa sunulur. Böylelikle en son alınan fiyatlar üzerinden maliyetler hesaplanacağı için, bu ürünlerin maliyetleri yüksek; fakat stok maliyetleri ise düşük kalır. (lojistik terimi)
liman Yüklerin ve yolcuların aktarılması hizmetlerini sunan, diğer limanlarla bağlantıları sağlayan farklı taşımacılık türlerinin kesişim noktası. (lojistik terimi)
liman işçisi Limanda gemileri yüklemek ve boşaltmak üzere görevlendirilen kişi. (lojistik terimi)
liman kaptanı Bir limanda gemilerin yanaşma, manevra ve demirleme gibi işlerine nezaret eden kişi. (lojistik terimi)
liman rotasyonu Düzenli hat gemilerinin limanlar arasında izleyeceği ve önceden belirlenmiş sabit rotalar. (lojistik terimi)
liman teamülü Malın gönderildiği ülke limanlarındaki taşıma masraflarını etkileyen yerel kurallar ve pratikleri belirtir. (lojistik terimi)
limanda kalma süresi Bir gemiyi kiralayan firmaya yükleme/boşaltma yapması için verilen süre. (lojistik terimi)
lloyd sicili Gemilerin tetkik ve sınıflandırılmasını yapan ve böylece sigortacıların ve diğer ilgili kişilerin sigorta veya kullanıma sunulan gemilerin kalite ve durumu hakkında blgilendiren kurum. (lojistik terimi)
lojistik Taşımacılık, depolama, paketleme ve elleçlemeden oluşan fiziksel akış ile gümrükleme, sigorta, gözetim, stok yönetimi ve sipariş yönetiminden oluşan hizmet akışı (Lojistik, taşıma ve depolamanın birlikte kullanımıyla başlayan ve belirtilen faaliyetlerin bütünleşik bir şekilde yapılması ile son bulan bir fonksiyondur.). Müşteri gereksinimleri doğrultusunda, kaynak noktasından tüketim noktasına kadar malzeme, hizmet ve bilgilerin akışı ve stoklanmasını, etkin ve verimli bir şekilde planlama, uygulama ve kontrol süreci. (lojistik terimi)
lojistik depolar Sipariş yönetimi, envanter yönetimi, stok takibi, vb. faaliyetlerin gerçekleştirildiği depolardır. (lojistik terimi)
lojistik harita Seçilen bir bölgede seçilen bir sektör veya mal için tüm nakliye, depolama vd. lojistik faaliyetleri gösteren diyagram. (lojistik terimi)
lojistik maliyetleri Lojistik operasyonlar sırasında oluşan taşıma, depolama, stoklama, sipariş işlemleri ve idarî giderlerden oluşan maliyetler. (lojistik terimi)
lojistik optimizasyonu Lojistik faaliyetler ve sistemlerin; yöneylem araştırması, istatistiksel karar verme vb. yaklaşımlar kullanılarak modellenmesi, öngörülen amaçlar doğrultusunda uygun çözüm seçeneklerinin elde edilmesi ve çözümlerin testinin yapılması. (lojistik terimi)
lojistik yönetimi Müşteri gereksinimlerini karşılamak üzere, üretim noktası ve tüketim noktaları arasındaki mal, hizmet ve ilgili bilgilerin ileri ve geri yöndeki akışları ile depolanmalarının etkin ve verimli bir şekilde planlanması, uygulanması ve kontrolunu içerem Tedarik zinciri süreci aşaması. (lojistik terimi)
mahrece iade İthal edilen malzemenin niteliklerine uygun olmadığı durumlarda ithalatçı firmanın malzemeleri ihracatçı firmaya iade etmesi. (lojistik terimi)
mal Satın alınan, kiralanan veya elde edilen ürün. (lojistik terimi)
mal bedeli veya navlun Bu terim ile satıcı belirlenen varış limanına malı gönderebilmek için gerekli tüm giderleri ve navlunu ödemek zorundadır. Ancak malla ilgili yitik bir hasar rizikoları ile giderlerde görülebilecek artış, yükleme limanında malların gemi küpeştesini geçmesi anından itibaren satıcıdan alıcıya devredilmiş olur. CFR terimi satıcının ihraç için malları gümrükten geçirmesi gerektiğini belirtir. (lojistik terimi)
mal bedeli, sigorta ve navlun Bu terim ile satıcı CFR'deki yükümlülüklerine aynen sahiptir. Ancak ek olarak, malların taşınması sırasında yitik veya hasar rizikosuna karşı deniz sigortası temin etmek durumundadır. Satıcı sigorta sözleşmesini yapar ve sigorta primini öder. Alıcı bu terim ile satıcının sigortada sadece minimum kuvertür temin etme yükümlülüğü bulunduğunu bilmelidir. Bu terim satıcının ihraç için malları gümrükten geçirmesi gerektiğini belirtir. Bu terim sadece deniz ve iç su taşımacılığında kullanılır. Eğer gemi küpeştesi pratikte birşey ifade etmiyorsa CIP terimini kullanmak daha uygun olur. (lojistik terimi)
mal bedeline göre ücretlendirme "Değere göre" anlamına gelen Latince terim (Taşımacılık ücreti, taşınan malların değerlerine göre belirlenir). (lojistik terimi)
mal değeri Göndericinin beyan ettiği mal değeri. (lojistik terimi)
mal kabul Depoya gelen malzemenin kabul edilmesi işlemi (İşlem, yükün boşaltılarak mal kabul alanına alınması, kayıtlı bilgilerle fiziksel bilgilerin karşılaştırılması, malın depoya alınması ve kaydının tutulması işlemlerini içerir). (lojistik terimi)
mal kabul alanı Depoya gelen malzemenin kabul işlemlerinin yürütüldüğü alan. (lojistik terimi)
mal mukabili ödeme Bahse konu olan ihraç ürünlerinin alıcı emrine düzenlenmiş olan belgelerle ve serbest olarak gönderilmesi ve alıcının malın ithalinden sonra bedelini transfer etmesi durumuna mal mukabili ödeme denir. Bu tür işlemlerde satıcının alıcının bedeli transfer edeceğine dair güveniyor olması gerekmektedir. Zira mal mukabili ödemeler satıcı açısından büyük risk taşımaktadır. Alıcının mali durumunun bozulması veya kötü niyetli olması halinde bedeli transfer etmeyebilir. (lojistik terimi)
maliyet muhasebesi İşletmede üretilen mamül ya da hizmetin maliyet fiyatının saptanması, işletme giderlerinin denetimi, fiyat incelemeleri ve satış fiyatlarının belirlenmesinin oluşturduğu muhasebe dalı. Maliyet muhasebesi işletmelerde değişik amaçlar doğrultusunda kullanılan muhasebenin ana bölümlerinden bir tanesidir. (lojistik terimi)
manifesto Bir gemideki malları göstermek için kaptan tarafından boşaltma işlemlerinin yapılacağı gümrük idaresine verilen liste. (lojistik terimi)
menşe şahadatnamesi Uluslararası ticarette malın çıkış ülkesini gösteren belge. (lojistik terimi)
mil Kara mili yaklaşık olarak 1609 m, bir deniz mili ise 1852 m'dir. (lojistik terimi)
milletler arası tcaret odası MTO bir dünya organizasyonudur. Dünya ticaretinde daha fazla serbetliği teşvik etmek, iş ve ticaret uygulamalarını uyumlu hale getirmek ve geliştirmek ve iş dünyasını uluslar arası düzeyde temsil etmek gibi faaliyetleri yürütür. MTO 60 kadar ülkede milli komite ve konseyler ile temsil edilir. Ayrıca 40'ın üstünde ülkede de üyeleri vardır. Ulusararası sekreteryası Paris'tedir. (lojistik terimi)
modlar arası taşımacılık Aynı taşıma aracı veya kabı ile iki veya daha fazla taşımacılık modu kullanılarak yapılan ve mod değişimlerinde araç veya kap içindeki yüklerin herhangi bir elleçlemeye tâbi tutulmadığı taşıma şekli. (lojistik terimi)
muayene Depolama veya Gümrük noktalarında malzemenin iç ya da dış görevliler (üçüncü şahıslar) gözetiminde, gerektiğinde numûne alınıp analiz edilerek kontrol edilmesi (nicelik ve niteliklerinin belirlenmesi) işlemi. (lojistik terimi)
mücbir sebep Sözleşmelerde tarafların kendi kontrolleri dışında gelişen ve öngörülemeyen durumlardan dolayı sorumlu tutulamayacaklarına ilişkin hüküm (Örneğin deprem, sel, savaş vb.). (lojistik terimi)
mûdi Depoda malı olan müşteri. (lojistik terimi)
muhabir banka Alıcının çalıştığı âmir bankanın kabul ettiği akreditifleri ilettiği ve satıcının çalıştığı banka. (lojistik terimi)
muhatap Bir poliçeyi düzenleyen kişi ya da firmadır. Bu nedenle ödemeyi alan taraftır. (lojistik terimi)
mühür Yük aracının yüklenmesinden sonra, izinsiz açılıp açılmadığını belirlemek amacıyla kullanılan bir çeşit kilitleme sistemi. (lojistik terimi)
multimodal taşımacılık Yüklerin, birden fazla taşımacılık (kara, hava, deniz, demir yolu, boru hattı) türünün ardışık olarak kullanılarak taşınması. (lojistik terimi)
müşteri Ürünün ve hizmetlerin satıldığı kurum veya kişi. (lojistik terimi)
müşteri acentası Satınalma birimi tarafından yapılan bir sözleşme kapsamında kullanılan acenta. (lojistik terimi)
müşteri ilişkileri yönetimi Müşteri özellikleri ile satış ve pazarlama faaliyetlerinin çok yönlü ve çapraz analizleri yoluyla müşterilere daha etkin ve verimli hizmetler sunulmasını amaçlayan bilgi sistemi. (lojistik terimi)
müşteri odaklılık Müşteri taleplerine göre üretimin ve dağıtımın gerçekleştirilmesi. (lojistik terimi)
mutlak sorumluluk Taşıyıcının tüm yükümlülüklerden sorumlu olduğu ve konşimentoda veya genel yasal düzenlemelerde bulunan, normal muafiyetlerle korunmadığı durum. (lojistik terimi)
nakliye ambalajı Taşıma/nakliye esnasında oluşabilecek fiziksel hasarları önlemek için bir dizi satış birimin ya da ikincil ambalajların taşınmasını/nakliyesini kolaylaştırmak amacıyla kullanılır. (lojistik terimi)
nakliyeci makbuzu Nakliyecinin malları teslim aldığını belgeleyen bir makbuzdur. Bu belge eşyanın mülkiyetini temsil etmez ve ciro edilemez niteliğe sahiptir. Aynı zamandan forwarder özelliğine sahip kuruluşlar bu belgeyi tanzim edebilirler. (lojistik terimi)
nama yazılı konşimento Ciro edilemeyen konşimentolara verilen ad. Emre yazılı olan doğrudan konsiye/adına çıkarılan ve böylece başka taraflarca kullanılmayan konşimento. Üzerine "Non-Negociable" (ciro edilemez) kaşesi veya yazısı konulabilir. (lojistik terimi)
navlun bedeli Uluslararası taşıma için istenen ücret. (lojistik terimi)
navlun sözleşmesi Yük yeri kontratı. Bir denizyolu taşıyıcısının bir ihracatçı veya ithalatçıya belirli zamanda belirli tarifede gemisinden kargo yeri sağlama garantisi veren kontrat. (lojistik terimi)
net ağırlık İçine konduğu paket veya kabın haricinde ürün ağırlığı. (lojistik terimi)
net fiyat Tüm indirimler yapıldıktan sonra, müşteriye sunulan nihaî fiyat. (lojistik terimi)
net ton ; net tonnageß Geminin yük koyma bölgeleri gibi ticarî alanlarının hacminin ölçüsü. (lojistik terimi)
ödeme belgesi Yük üzerindeki iddialardan vazgeçtiğini gösterir belge. (lojistik terimi)
ohsas 18001 iş sağlığı ve güvenliği yönetim sistem OHSAS 18001 her türde sektöre ve faaliyetleri tüm organizasyonlara uygulanabilen, iş sağlığı ve güvenliği faaliyetlerinin kuruluşların genel stratejileri ile uyumlu olarak sistematik bir şekilde ele alınıp sürekli iyileştirme yaklaşımı çerçevesinde çözümlenmesi için kullanılan etkin bir araçtır. Bu standart yardımıyla iş sağlığı ve güvenliği risklerinin belirlendiği, analiz edildiği ve önlemlerle asgari seviyeye indirildiği, yasal mevzuata uyumlu, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili hedeflerin bulunduğu ve bunların gerçekleştirilmesi için uygulamaların hayata geçirildiği bir yönetim sistemi kurmak mümkündür. OHSAS 18001'in temel amacı; iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili yasal mevzuatın ışığı altında, kuruluştaki söz konusu riskleri ortadan kaldırarak veya en aza indirerek, sağlıklı, güvenli bir çalışma ortamı oluşturmak ve bu ortamı yönetmektir. (lojistik terimi)
ön ödeme Önceden ödenmiş. Ödemenin gönderici tarafından yapılacağını belirten bir taşımacılık terimi. (lojistik terimi)
ordino Malzeme nihaî noktaya geldikten sonra gümrükten çekilebilmesi için ithalatçıya verilen belge. (lojistik terimi)
organizasyon Organizasyon, belli bir hedefe ulaşmak için bir araya gelmiş bireylerin yapılanma şeklini, bu bireylerin tamamını veya bir kurum, kuruluş ya da teşkilatı belirtebilir. (lojistik terimi)
organizasyon şeması Organizasyon şeması kuruluşların üst yönetimden başlayarak bir kuruluşda kimin kime bağlı olarak çalıştığını, işletmedeki hiyerarşiyi gösterir şematik görsel ifadelerdir. Organizasyonlar dikey, yatay olabilmektedir. Bu durum ilgili işletmenin yönetim prensipleri ile bağlantılı olarak değişkenlik gösterebilmektedir. (lojistik terimi)
orijinal konşimento Taşıyıcı sözleşmesinin tamamlanması için istenilen imzalı evrak. Konşimentoyu düzenleyen taşıyıcı evrak üzerine "orijinal" ifadesi koymalıdır. (lojistik terimi)
özel antrepo Bir firmanın salt kendine ait gümrüklü malları depoladığı antrepo tipi. (lojistik terimi)
özet beyan İthal veya ihraç edilecek eşyanın gümrüğe geldiğini gösteren bir belge (Manifestolar taşımacılık şirketleri tarafından eşya konşimentosuna göre doldurularak ilgili gümrüğe verilir.) (lojistik terimi)
paket Ürünleri dış etkilerden koruyan, onları bir arada tutarak; pazarlama, taşıma, depolama, dağıtım işlemlerini kolaylaştıran, metal, plastik, karton vb. malzemelerden yapılmış kap. (lojistik terimi)
paketleme Ürünlerin; pazarlama, depolama, taşıma veya dağıtım amacıyla, uygun paketleme malzemeleri kullanılarak ve miktar, güvenlik vb. koşullar dikkate alınarak biraraya getirilmesi. (lojistik terimi)
palet Depolama ve taşımacılıkta kullanılan, çeşitli malzemelerden (tahta, metal, plastik vd.) üretilen, çaka tarafından elleçlenen ve ürünün, üzerine konulduğu platform. (lojistik terimi)
paletleme Ürünün, taşınmak ve depolanmak üzere paletlerde istiflenmesi. Ürünlerin, palet bazında birimleştirilmesi. frigorifik sistemle soğuk ortam gerektiren mallar da böylece korunabilir.) (lojistik terimi)
parça yük Buğday, kömür gibi dökme yük formunda olmayan, genel yük olarak da tanımlanabilen ve farklı paket tipinde olabilen parsiyel yükler. (lojistik terimi)
parsiyel Bir taşıma aracı veya kabının birden fazla göndericiye tahsis edilmesi. (lojistik terimi)
parti Diğer malzemelerden ayrı olarak işleme tutulan, ayrı bir kod ile izlenen malzemelerin oluşturduğu ve depoda ayrı bir lokasyonda tutulması gereken yığın. (lojistik terimi)
parti konşimentosu Hizmet karşılığında ödeme yapmakla mükellef kılınan müşteri. (lojistik terimi)
patent Bir sınai veya ticari buluşun, imal ve satış hakkının belli bir süre için bir şahsa veya firmaya ait olduğunu gösteren devletçe onaylı resmi belge, "buluş belgesi", "uyrukluk belgesi" veya "ihtira beratı". (lojistik terimi)
peşin ödeme Alıcının parayı peşin ödeyerek; malın ulaşmaması, bir kısmının gönderilmesi, hasarlı mal ulaşımı ve bunun gibi bazı sorunların oluşma riskini kabul etmesi durumu. (lojistik terimi)
planlama Arz (Kaynak) ve talebin dengelenmesi. (lojistik terimi)
poliçe Sigorta akdinin yapılmış olduğunu ve akdin karşılıklı olarak koşullarını (her iki tarafın haiz olduğu hak ve borçları) gösteren yazılı bir sözleşme. (lojistik terimi)
post panamax konteyner gemisi Özellikleri itibarıyle Panama Kanalı'ndan geçemeyen konteyner gemisi. (lojistik terimi)
prim Sigorta poliçe ücreti. (lojistik terimi)
proforma fatura Bir tedarikçi tarafından alıcıya gönderilen tüm satış şartları, yüklenecek malın cinsi, miktarı ve değeri belirtilen fatura. (lojistik terimi)
raf Depolarda düzeni sağlamak, üzerine ürün koymak, yükseliği kullanabilmek ve malı korumak amacıyla kullanılan, sürekli sabit olan veya gerektiğinde ölçüleri ayarlanabilen, metal, ahşap veya plastik malzemeden yapılmış bir depolama donanımı. (lojistik terimi)
ramak kala bildirimi Operasyon alanlarında, personelin gözlemlediği çeşitli İSG riski ve tehlike olasılıklarını bildirme durumu veya işlemidir. (lojistik terimi)
rampa Taşıma aracının kasası ile yükleme bölgesinin aynı yükseklik düzeyinde olmasını sağlayan ve böylece malzemenin boşaltma ve yükleme işlemlerini kolaylaştıran alan. (lojistik terimi)
reasürans Sigorta şirketlerinin, teminat verdikleri risklerin, anlaşma yoluyla önceden belirlenmiş bir kısmını, prim karşılığında başka sigorta şirketlerine devretme işlemi (yeniden sigorta). (lojistik terimi)
rezervasyon Müşteri tarafından yüklemeye ilişkin rezervasyon gönderilir, müşteri yüklemenin kesinleştiği bilgisini verene kadar yükleme rezervasyon olarak adlandırılır. (lojistik terimi)
rıhtım Kıyıya paralel olarak inşa edilen yükleme/boşaltma terminali. (lojistik terimi)
rıhtım irsaliyesi Malın teslim alındığına dair belge. Çoğunlukla deniz konşimentosunun hazırlanmasında kullanılır. (lojistik terimi)
römork Bir çekici araç tarafından çekilen ve taşıyacağı yükün özelliklerine uygun bir şekilde îmal edilen, kendi tekerlekleri üzerinde park edilebilen, yük taşıma amaçlı karayolu taşıma aracı. (lojistik terimi)
römorkör Büyük gemilerin, liman alanlarında hızlı ve güvenli bir şekilde manevra yapmasına yardımcı olan motorlu deniz aracı. (lojistik terimi)
ro-ro gemisi shipß Karayolunda kullanılan yük araçlarını taşıyan, sözkonusu araçların tekerlekler üzerinde yürüyerek yüklendiği ve boşaltıldığı özel tip gemi. (lojistik terimi)
ro-ro taşımacılığı transportationß Karayolu taşımacılığı ile başlayan, karayolu taşıma araçlarının Ro-Ro gemilerine bindirilerek uzun mesafenin denizyolu ile gerçekleştirildiği ve sonunda karayolu taşımacılığı ile biten kombine taşımacılık şekli. (lojistik terimi)
rotalama Taşıma işleminin başlangıç noktasından ulaştırılacak noktalara hangi sıra ve güzergâh ile yapılacağının belirlenmesi. (lojistik terimi)
sağlık sertifikası Gıda taşımalarında sıklıkla kullanılan ve taşınan malın hijyenik koşullarda olduğunu belgeleyen bir doküman. (lojistik terimi)
sancak Gemide sancak tarafı. (lojistik terimi)
satış terimleri Milletlerarası Ticaret Odası'nın en son 2000 yılında belirlediği taşımada alıcı ve satıcının sorumlulukların belirten kargo satış terimleri. Bunlar EXW, FCA, FAS, CFR, CIF, CPKT, CIP, DAF, DES, DEA, DDU ve DDF'dir. (lojistik terimi)
savaş riski Herhangi bir savaş durumunda mallarda olabilecek kayıpların sigortalanması. (lojistik terimi)
sefer sözleşmesi Yük taşıma ile ilgili olarak, salt sefer bazında geçerli olan sözleşme. (lojistik terimi)
seferdeki yük Denizyolu taşımacılığı süreci içinde limanda henüz yüklenmemiş durumda veya yüklenmiş olup seyir hâlindeki gemide olan mallar. (lojistik terimi)
serbest bölge Malları gümrük geçiş iznine kadar gümrüklenmemiş konumda tutabilmek için, Birleşmiş Milletler Gümrük Hizmeti kontrolu altında, genelde liman ve havaalanlarının bir bölümüne ya da yakınına kurulmuş bölge. (lojistik terimi)
serbest dolaşım belgesi Avrupa Topluluğu arasında imzalanan Gümrük Birliği anlaşmasınca serbest dolaşım halinde bulunan malların ihracında gümrük muafiyetinden yararlanmak amacıyla ihracatçı tarafından düzenlenen belge. (lojistik terimi)
serbest süre Yükleme / Boşaltma ekipmanlarının ücretsiz olarak kullanabileceği ilave zaman. (lojistik terimi)
sevk ihbarı Malın sevkinin gerçekleşmiş olduğunu alıcıya bildiren ihbar. (lojistik terimi)
sevk irsaliyesi Üzerinde araçtaki yükün adını, miktarını, navlun bedelini, kesilen fatura numarasını belirten resmi evrak. Malların nakli sırasında vergi mevzuatı bakımından kontrol edilebilmesi amacıyla, ticari emtianın bir yerden başka bir yere nakli sırasında düzenlenmesi ve malla birlikte bulundurulması zorunlu olan belgedir. (lojistik terimi)
sevkiyat Taleplerin (siparişlerin) belirli ölçütlere göre (sevk günü, yeri, yükleme aracı, rotası, miktarı vb.) tasnif edilerek ilgili resmî evraklarla talep edilen yerlere ulaştırmak üzere depodan çıkarılması işlemi. (lojistik terimi)
sevkiyat bildirimi Yerli ya da yabancı alıcının yükün ambalajlanması, rota tayini vb. konulara ilişkin gönderdiği not. (lojistik terimi)
sevkiyat kimlik numarası Bir sevkiyat işlemine tahsis edilen kontrol kimlik numarası. (lojistik terimi)
sevkiyat listesi Bir siparişin gönderilen ve gönderilmemiş (kalan) miktarlarını gösteren liste. (lojistik terimi)
sigorta Olası risklerin gerçekleşmesi sonucu doğabilecek zararları gidermek üzere, önceden ödenen prim karşılığında bu işle uğraşan kuruluşla yapılan iki taraflı yazılı sözleşme. (lojistik terimi)
sigorta poliçesi Sigorta akdinin belgesi olarak sigortacı tarafından imzalanıp, sigorta ettirene verilen ve her iki tarafın hak ve borçlarını gösteren bir vesikadır. Nama, emre veya hamiline tanzim edilebilir; poliçelerin ciro yolu ile devri de mümkündür. Banka lehine düzenlenmemiş bulunan vesikalı kredi konusunun mallara ilişkin sigorta poliçelerinin beyaz ciro ile bankaya devredilmesi gerekir. Poliçeler; sigortaya konu olan eşyanın tüm detay bilgileri ile birlikte taşıyıcı bilgilerini de eksiksiz olarak içermelidirler. Düzenlendiği tarih de dikkat edilmesi gereken önemli konulardan biridir. Bilgilerin kesinleşmiş olması halinde eşyanın nakil aracına yüklenmesi sonrasında düzenlenmiş poliçelere kat'i poliçeler denir. (lojistik terimi)
sigorta şirketi Sigorta şirketi, sigorta işlerinin yönetilmesi, işletilmesi, satışı ile ilgilenen şirkettir. (lojistik terimi)
sigorta sözleşmesi Sigorta sözleşmesi, sigorta yapılması için hukuken gerekli sözleşmedir. (lojistik terimi)
sınıflandırma Bir konşimentoda ayrıntılı olarak belirtilen mal kalemlerini ortaya koyan gümrük veya başka yetkili kurumlar tarafından geliştirilen listeler. (lojistik terimi)
sintine Geminin dibinde toplanan ve çevre açısından zararlı olan su. (lojistik terimi)
sözleşme İki ya da daha fazla tarafın bir yükümlülüğü belirli bir değerde belirli bir süre içinde yerine getirmek üzere vardıkları yasal yazılı anlaşma. (lojistik terimi)
spanzet Tır, kamyon v. b. araçlarda yükleri sabitlemek için kullanılan ekipman. (lojistik terimi)
standardizasyon Belirli bir faaliyetle ilgili olarak ekonomik fayda sağlamak üzere bütün ilgili tarafların yardım ve işbirliği ile belirli kurallar koyma ve bu kuralları uygulama işlemidir. (lojistik terimi)
standart konteyner Ek bir özelliği olmayan, en çok kullanılan, standart konteyner tipi. (lojistik terimi)
stok Gelecekte oluşacak veya oluşabilecek gereksinimlere karşı genellikla depolarda bulundurulan malzeme. (lojistik terimi)
su çekimi Gövdenin suyun altında kalan kısmı (Su hattından omurgaya olan düşey mesafe). (lojistik terimi)
supalan Genellikle kara ve deniz yolu ile yapılan taşımalarda kullanılan, malzemenin taşımayı yapan araç üzerinde gümrüklemesinin yapıldığı durum. (lojistik terimi)
sürastarya Starya süresinden sonra başlayan, yükün gemiye yüklenme veya boşaltılmasında fazladan geçen ve ödeme cezasına tâbi olan süre. (lojistik terimi)
sürdürülebilir depo Ekonomik, sosyal ve çevresel etkilerini birlikte ve dengeli bir şekilde dikkate alarak tasarlanan ve yönetilen depo. (lojistik terimi)
sürdürülebilir liman Çevre ve topluma duyarlı bir şekilde faaliyetlerini gerçekleştirerek uzun bir süre hizmet verebilecek liman. (lojistik terimi)
sürdürülebilirlik Daimi olma yeteneği olarak adlandırılabilir. Sürdürülebilir kalkınma, ekonomik büyüme ve refah seviyesini yükseltme çabalarını, çevreyi ve yeryüzündeki tüm insanların yaşam kalitesini koruyarak gerçekleştirme yöntemidir. (lojistik terimi)
süreç iyileştirme Kaliteyi arttırma, maliyetleri azaltma, katma değer yaratmayan faaliyetleri ortadan kaldırma konularında yapılacak geliştirme çalışmaları. (lojistik terimi)
sürşarj Aracın taşıma kapasitesinin üzerinde yüklenmesi. (lojistik terimi)
tahmini varış süresi Bir geminin, aracın, uçağın, kargonun, acil servisin veya bir bilgisayar dosyasının belirli bir noktaya ne zaman varacağını belirten ölçüttür. (lojistik terimi)
takoz Yükün devrilmesini engelleyen metal ya da ağaç konstrüksiyon. (lojistik terimi)
tam konteyner yükü Bir konteynerin taşıma kapasitesini, hacim ve/veya ağırlık yönünden tam olarak dolduran yük. (lojistik terimi)
tam treyler yükü Bir treylerin taşıma kapasitesini, hacim ve/veya ağırlık yönünden tam olarak dolduran yük. (lojistik terimi)
tampon alanı Depoya gelen veya depodan çıkarılacak olan malların bekletildiği ara alan. (lojistik terimi)
tanker Ham petrol ve petrol ürünleri; kimyasal, sıvılaştırılmış gaz LNG, LPG, şarap, pekmez ve benzer ürün tankerleri gibi, sıvı kargo taşımak için tanklarla donatılmış gemilerdir. (lojistik terimi)
tarife Uluslararası ticaret mallarına uygulanan gümrük vergilerini belirleyen listedir. (lojistik terimi)
tarifesiz hat Belirli bir zaman çizelgesi olmayan, yük hazır olduğunda taşımanın gerçekleştirildiği ve seferden sefere göre rotası değişen hatlar (Örneğin taksi taşımacılığı.) (lojistik terimi)
tarifesiz sefer Yolcu ve yük taşımacılığında tarife dışı ticarî sefer. (lojistik terimi)
tartım istasyonu Aracın toplam ve dingil ağırlıklarını kontrol etmek için, kamusal yollarda kurulan tesis. (lojistik terimi)
tasdik Ciro, çek, bono, konşimento gibi kıymetli evrakın arkasına atılan imza. Ciro kıymetli evrağa konu olan değerin hamiline devredildiğini gösterir. (lojistik terimi)
taşıma aracı yanında teslim Yüklerin taşıma aracının yanında teslimi (Yükün sorumluluğun, bir işletmeden diğerine nerede geçtiği nokta). (lojistik terimi)
taşıma işleri organizatörlüğü Bir taşımacılık aracı yükünden az olan yükleri konsolide ederek taşıma faaliyetlerinin organize edilmesi. (lojistik terimi)
taşıma işleri organizatörü Nakliye işlerinin organizasyonunu; nakliye, gümrük, depolama vd. şirketlerin verdikleri hizmetleri kullanarak gerçekleştiren şirket. Müşterilerin taşımacılık faaliyetlerini genellikle konsolide ederek, diğer şirketlerin kaynaklarıyla birlikte gerçekleştiren şirket. (lojistik terimi)
taşıma sözleşmesi Gönderici ve taşıyıcı arasında imzalanan; taşınan mal, taşıma koşulları ve taşıma ücreti konusundaki ayrıntıları içeren sözleşme. (lojistik terimi)
taşıma süresi Araca malın yüklenmesinden, malın varacağı noktaya teslimine kadar geçen toplam süre. (lojistik terimi)
taşıma ücreti ve sigorta ödenmiş olarak teslim Bu terim ile satıcı CPT'deki yükümlülüklerine aynen sahiptir. Ancak ek olarak malların taşınması sırasında yitik veya hasar rizikosuna arşı kargo sigortası temin etmek durumundadır. Satıcı sigorta sözleşmesini yapar ve sigorta primini öder. (lojistik terimi)
taşımacılık Kara, hava ve deniz yolu veya boru hattı kullanılarak ve resmî belge ile gerçekleştirilebilen yük aktarımı. (lojistik terimi)
taşımacılık planlama Tedarik zincirinin belli bir aşamasına yönelik olarak taşımacılık gereksinimlerini belirleme, en etkin ve verimli bir biçimde taşımaları planlama süreci. (lojistik terimi)
taşıtıcı talimatları Taşıtıcısının veya acentesinin taşıyıcıya gönderdiği malın taşınması, teslimi, konşimento biçimi vb. konulardaki talimatlar. (lojistik terimi)
taşıyıcı Herhangi bir taşımacılık moduyla yolcuyu/yolcuları veya başkasına (müşterisine) ait yükleri, ücreti karşılığında taşıyan şirket. (lojistik terimi)
taşıyıcı sertifikası Gümrüklerden malı çekmek için gümrük yetkilileri tarafından taşıyıcıdan istenen vesika. (lojistik terimi)
tazminat mektubu Temiz bir konşimento elde etmek için malların muayenesinde hasar ve zarar tespit edilmesine rağmen bazen göndericinin imzalayıp taşıyıcıya verdiği belge. (lojistik terimi)
tedarik Gerekli olan makina, alet, aygıt, hammadde, malzeme, parça, yarı-ürün, ürün ve hizmetlerin uygun Tedarikçilerden sağlanması amacıyla gerekli olan araştırma, seçme, planlama, stok kontrol, satınalma, nakliye, teslim alma, değerlendirme vb. faaliyetlerin tümü. (lojistik terimi)
tedarik zinciri Hammaddeler ile başlayan, son ürünü kullanan müşteriler ile sona eren, bu çerçevede birçok şirketi birbirine bağlayan zincir. Tedarik zinciri, ürün veya hizmetlerin ürün yaşam döngü süreçlerini kapsayan ve hammaddeden yola çıkıp son müşterinin eline ulaşana kadar geçen operasyonların, bilgi akışının, fiziksel dağıtımının ve alışverişin bütününü içeren bir sistemdir. Mal ve hizmetlerin tedarik aşamasından, üretimine ve nihai tüketiciye ulaşmasına kadar birbirini izleyen tüm halkaları kapsar. İş süreçleri açısından bakıldığında, tedarik zinciri; satış süreci, üretim, envanter yönetimi, malzeme temini, dağıtım, tedarik, satış tahmini ve müşteri hizmetleri gibi pek çok alanı içine almaktadır. Bir ürünün ilk maddesinden başlayarak, tüketiciye ulaşması ve geri dönüşümünü de içeren tüm süreçlerde yer alan tedarikçi, üretici, distribütör, perakendeci ve lojistikçilerden oluşan bir bütündür. (lojistik terimi)
tedarikçi Kendisinden mal satın alınan kişi. (lojistik terimi)
tehlikeli madde Sağlığa, güvenliğe ve bulunduğu ortamdaki diğer malzemelere zarar verme riski olduğu için taşıma ve depolama sırasında özel önem verilmesi gereken malzeme. (lojistik terimi)
teminat İnandırmak ve emniyet vermek için veya muhtemel zararı ödemek için verilen söz veya para, gösterilen kefil. (lojistik terimi)
teminat mektubu Yurt içinde veya yurt dışında yerleşik gerçek ya da tüzel kişiler lehine bir malın teslimi, bir işin yapılabilmesi ya da bir borcun vadesinde ödenmesi v. b. konularda, sözkonusu yüklenimin yerine getirilememesi halinde, belirli bir tutarın kayıtsız şartsız ödeneceğinin bir mektupla taahhüt edildiği kredi uygulamasıdır. (lojistik terimi)
terminal tarihi Malın ilgili boşaltma yerine gerçekte varış yaptığı tarihi ifade eder. (lojistik terimi)
terminal ücreti Taşıyıcıların terminal alanlarındaki hizmetler için uygulanan fiyat. (lojistik terimi)
terminalde Terminal, varış limanı anlamına gelir. Terminal aktarma merkezlerini ifade eder. Farklı taşıma şekilleri ve taşıma modelleri, terminal kavramının buna göre farklılaşmasına neden olmaktadır. Örneğin, teslim şekli ''Aktarma'' ise, malların acenta deposundan aktarılması söz konusu olacağından acenta deposu bir aktarma merkezidir, aynı zamanda da terminaldir. (lojistik terimi)
tescilli marka Şirketlerin adlarını, ürünlerini ve hizmetlerini diğer şirketlerden farklı kılmak ve korumak için kullandığı sembol, simge, yazım karakteri vb. (lojistik terimi)
tesellüm Malzemeyi teslim eden yetkili personelden, malın, firma yetkilisi tarafından teslim alınma işlemi (belgelendirilmiş teslim alma işlemi). (lojistik terimi)
tesellüm fişi Depolama, taşıma ve/veya katma değerli hizmetler sunmak üzere, sözkonusu hizmeti veren firma, Tedarikçi veya müşterilerden malı teslim alırken veya teslim ederken imzalama ve kaşeleme sûretiyle sözkonusu eşyaların ilgili tarafın sorumluluğuna geçtiğini belgelemek üzere düzenlenen evrak. (lojistik terimi)
teslim alınmamış yük Alıcısı tarafından istenmeyen, soruşturulmayan veya teslim alınmayan yük. (lojistik terimi)
teslim yeri Alıcının malların boşaltılmasını veya teslim edilmesini talep ettiği adresi ifade eder. (lojistik terimi)
teslim zamanı Bir malın müşteriye teslim edildiği tarih ve/veya saat. (lojistik terimi)
teslimat Malların müşteri tarafından belirtilen adrese acenta veya acentasız teslim edilme işlemidir. (lojistik terimi)
teslimat koşulları Sevkiyat maliyeti, teslim zamanı, teslim yeri gibi sözleşme koşulları. (lojistik terimi)
teyit Elektronik posta kutusu veya EDI sunucusundan gelen, ticari ortağa gönderilen mesajın ulaştığını veya adres tarafından alındığını gösteren resmi uyarı (mesaj veya kod). (lojistik terimi)
teyit tarihi Malların belirtilen hazır tarihinden 1 veya 2 gün önce malların gerçekten hazır olup olmadığına ilişkin gönderici veya imalatçıdan mutlaka teyit alınır. Sistemde teyidin verildiği tarih de ihracatta ''Booking'', ithalatta ise ''Teyit'' tarihi olarak adlandırılır. (lojistik terimi)
ticari fatura İhracatçı ve ithalatçı arasında tüm işlemlerin kaydedildiği, taşınan mal için düzenlenen evraklara temel teşkil eden fatura. (lojistik terimi)
tonaj Bir yük taşıma aracının ton cinsinden taşıma kapasitesi. (lojistik terimi)
tornistan Bir deniz taşıtının geri geri giderek dönüş yapması. (lojistik terimi)
transit rejimi İthalat vergileri ve ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmayan serbest dolaşıma girmemiş eşya ile ihracatla ilgili gümrük işlemleri tamamlanmamış eşyanın gümrük gözetimi altında Türkiye Gümrük Bölgesi içinde bir noktadan diğerine taşınması transit rejimi hükümlerine tabi tutabilmektedir. Gümrük idareleri transit rejime tabi tutulan eşyanın Türkiye Gümrük bölgesi içinde; yabancı bir ülkeden yabancı bir ülkeye, yabancı bir ülkeden Türkiye'ye, Türkiye'den yabancı bir ülkeye, bir iç gümrükten diğer bir iç gümrüğe taşınmasına izin verir. (lojistik terimi)
transit yükleme Uluslararası taşımacılıkta yükün bir taşıyıcıdan başka bir taşıyıcıya transferi (Genellikle deniz taşımacılığında kullanılır.) (lojistik terimi)
transpalet Depoda sipariş toplama, araç yükleme ve boşaltma işlemlerinde kullanılan, alçak konumlarda çalışmaya elverişli malzeme elleçleme ekipmanı. (lojistik terimi)
travers Konteynerin altına monte edilen, konteyneri sağlamlaştıran çapraz konstrüksiyon. (lojistik terimi)
ücretsiz süre Yükleme / Boşaltma ekipmanlarının ücretsiz olarak kullanabileceği ilave zaman. (lojistik terimi)
uluslararası denizcilik örgütü Denizcilik sektörüne yönelik düzenlemeler konusunda uzlaşma oluşturmaya çalışan bir Birleşmiş Milletler organizasyonu. (lojistik terimi)
uluslararası güvenli konteyner sözleşmesi Bir fabrikanın konteyner üretebilmesi ve üretilen konteynerlerin taşımacılıkta kullanılabilmesi için Uluslararası Denizcilik Örgütü'nün (IMO) esaslarını belirlediği bir sözleşme. (lojistik terimi)
uluslararası standartlar örgütü Tüm teknik ve teknik dışı dallardaki standartların belirlenmesi çalışmalarını yürütmek amacıyla, 1946′da Cenevre'de kurulan uluslararası örgüt. (lojistik terimi)
uluslararası taşıma Bir ülkeden bir ülkeye doğrudan veya transit olarak; karayolu, denizyolu, demiryolu ve/veya havayoluyla yapılan her çeşit taşıma. (lojistik terimi)
uluslararası taşımacılıkta depo kavramı Malların ihraç edilmeden ya da ithal edildikten sonra çıkış veya varış noktasında depolanması, korunması ve taşımaya hazır hale getirilmesi söz konusudur. Bu depolar, taşıyıcının yükleme ve boşaltma işlemlerini daha efektif yapabilmesi amacıyla kullanılır. (lojistik terimi)
üst ve yanları açık konteyner İki yanı ve tavanı olmayan, bazen her iki baş kısmı da yerinden çıkarılabilen, tabanı kalın olan, her iki yandan ve üstten yüklemeye uygun olan konteyner. (lojistik terimi)
üstten yükleyici Yükleri üst kısmından tutarak kaldıran, taşıyan ve yerleştiren malzeme elleçleme ekipmanı. (lojistik terimi)
üstü açık konteyner Standart konteynere sığmayan veya konteyner kapısından çaka vb. donanım ile yüklenemeyen blok mermer, düz cam, makina gibi yüklerin konduğu, üstü açık konteyner (Gereğinde üstü özel brandalar ile örtülür.) (lojistik terimi)
varil 60 F'de 42 galon sıvıyı taşıyabilen kap. (lojistik terimi)
varış ihbarı Yükün teslîmat yerine geldiğinde alıcıya yük ile ilgili bilgilerin (ürün, miktar, ağırlık, hacim vb.) iletildiği belge. (lojistik terimi)
varış noktası Taşımacılıkta yük veya yolcunun götürüleceği yer veya nokta. (lojistik terimi)
veritabanı Verilerin bir bütün olarak tutulduğu, bir mantık doğrultusunda ilişkilendirildiği, kullanıcıların istedikleri bilgilere bir düzen içinde erişebildiği elektronik ortam. (lojistik terimi)
vize Bir devletin kota altında bulunan ürünler için ihracatçı şirketlere verdiği ve o ürünlerin ihraç edilebileceğini gösteren belge. (lojistik terimi)
x-ray makinası Kapalı kap içindeki malların taranarak saptanması, fotoğraflarının çekilmesi için kullanılan makinalar. (lojistik terimi)
yalıtılmış konteyner Duvarlarından, çatısından, tabanından ve kapısından açık hava, ısı, basınç, nem vb. değişimlerinden korumak için izole edilmiş konteyner. (lojistik terimi)
yedek gemi tarifesi Yedeğe çekilen gemilere uygulanan ücret tarifesi. (lojistik terimi)
yirmi ayak eşdeğeri Konteyner terminolojisinde kullanılan ve 20 feet'lik (6, 08 m'lik)__ konteynere karşılık gelen bir ölçü birimi (Konteyner gemilerinin ve limanlarının kapasiteleri TEU ile belirtilir. 40 feet'lik (12, 16 m. 'lik) bir konteyner 2 TEU demektir.) (lojistik terimi)
yoğunluk Beher metreküp veya başka hacim birimi başına yük ağırlığı. (lojistik terimi)
yolda Aracın belirlenen güzergah doğrultusunda bir veya birden fazla ülke ve teslim/boşaltma adresine ulaşmak için yola çıkmasıdır. (lojistik terimi)
yük Taşınan mal, ürün veya eşya. (lojistik terimi)
yük boşaltma hızı Zamana göre yükün boşaltılma hızını gösteren gösterge (Örneğin saat başına palet, saat başına koli vb.) (lojistik terimi)
yük boşaltma süresi Aracın yük boşaltma yerine varışından ayrılışına kadar geçen süre. (lojistik terimi)
yük sağlamlaştırma Taşıt veya konteyner içine konan yüklerin taşıma sırasında oluşabilecek dinamik hareketlere karşı sabitlenmesi. (lojistik terimi)
yükleme Sevk amacıyla malzemelerin araca güvenli bir şekilde yüklenmesi işlemedir. (lojistik terimi)
yükleme alanı Yüklerin konulduğu palet, platform vb. alan. (lojistik terimi)
yükleme metresi ldm RO-RO gemilerinin araç kapasitelerinin belirlenmesinde kullanılan; 1 m. uzunluğunda ve 2, 5 m. genişliğindeki bir alanı ifade eden bir birim. (lojistik terimi)
yükleme talimatı Yerli ya da yabancı alıcının yükün ambalajlanması, rota tayini vb. konulara ilişkin gönderdiği not. (lojistik terimi)
yükleme tarihi Malların ilgili araca hangi tarihte yüklendiğini ifade eder. (lojistik terimi)
yükleme-boşaltma alanı Boşaltma, mal kabul, sipariş hazırlama, yükleme vb. amaçlar ile malzemelerin geçici olarak konulduğu alan. (lojistik terimi)
yükleme-boşaltma şartları Geminin yükleme aldığı rıhtımdan boşaltma yapacağı rıhtıma kadar masrafları kapsayan şartlar. Yanaşma şartı olarak da geçer. (lojistik terimi)
yüklü Aracın veya geminin bordasına yüklü halde. (lojistik terimi)
yüksek konteyner Dış yüksekliği yaklaşık 2, 9 m olan konteyner. (lojistik terimi)
yüksüz gemi kiralama sözleşmesi Çıplak gemi kiralama. (lojistik terimi)
zaman aşım süresi İddialar için mahkemeye başvurma hakkının dolduğu süre. (lojistik terimi)
zararlı madde Depolama ve taşıma sırasında sağlık, güvenlik ve hasar açısından risk doğurabilecek madde. (lojistik terimi)
zati eşya taşımacılığı Kişinin kendi kullanımına mahsus ürünlerin taşınmasıdır. (lojistik terimi)
zeyilnâme Sigorta poliçesinin yürürlükte bulunduğu dönem
içerisinde oluşan değişiklikleri belirtir. (lojistik
terimi)